Kinh nghiệm phiên dịch

Em tiếp tục ạ (Em cố gắng luôn tự dịch trước, để bộc lộ hết quá trình suy nghĩ của em ạ. Vì đã có lần ch @masha90 chỉ ra cho em rất nhiều điều từ lỗi sai trong bản dịch của em ạ)

Мне всегда нравилось читать сказки: веселые и грустные, страшные и добрые, серьезные и забавные. Сейчас они живут в книгах, а раньше народ передавал их из уст в уста, рассказывая о своей жизни, о своих мечтах я надеждах. Сказки обязательно чему-то учат, разоблачая трусость и подлость, ложь и насилие, лицемерие и предательство. Поэтому они делают нас лучше и добрее: "Сказка — ложь, да в ней намек: добрым молодцам урок".

Em luôn thích đọc truyện cổ tích: có chuyện vui chuyện buồn, chuyện tốt và xấu, chuyện mang tính nghiêm khắc hay hài hước. Ngày nay thì truyện cổ tích có ở trong sách, còn ngày xưa người ta chỉ truyền miệng, kể về cuộc sống của mình, về những ước mơ (và) hi vọng. Truyện cổ tích luôn dạy ta bài học gì đó: tố cáo sự nhát gan, đểu cáng, lừa dối, bạo ngược, giả nhân giả nghĩa và phản bội. Vì thế chúng luôn khiến chúng ta tốt hơn. "Truyện cổ tích - chẳng phải sự thật. Đúng vậy, nhưng ở trong đó chứa những bài học cho những người trẻ tốt bụng."

1. Tại sao "Мне всегда нравилось ". Có khác gì với "Мне всегда нравится" ạ?
2. я hay и? Tại em thấy lạ: hai phím này gõ lẫn với nhau thì hơi khó. Có thể cấu trúc khác mà em chưa biết.
3. "Сказка — ложь, да в ней намек: добрым молодцам урок" câu này em thật sự không hiểu đang ám chỉ cái gì ạ. Câu này có giống nghĩa với câu sau ko ạ: Сказка — ложь, да, но в ней намек: добрым молодцам урок"

masha90 nói:

Ví dụ như“Прованс ласкает чувства” thì cứ hiểu là “vùng Provăngxơ vuốt ve (mơn man, âu yếm v.v…) các giác quan con người”

Click to expand...

hí hí đúng quá, hay quá ch ơi! Rất là đã khi được đọc tiếng Việt chuẩn, mượt như vầy (chứ ko phải cái mớ tiếng Việt đọc mà như đi đường xóc ở trong đầu em - như bài dịch của em í)

P/S: bình thường đọc thì em cũng cứ lướt đi thôi, hiểu đại khái là được, chứ không ăn năn xem dịch thế nào đâu ạ . Mong là cái "hiểu nghiêm chỉnh" của em sớm gần bằng cái "hiểu đại khái" của ch

georu nói:

Em tiếp tục ạ (Em cố gắng luôn tự dịch trước, để bộc lộ hết quá trình suy nghĩ của em ạ. Vì đã có lần ch @masha90 chỉ ra cho em rất nhiều điều từ lỗi sai trong bản dịch của em ạ)

Мне всегда нравилось читать сказки: веселые и грустные, страшные и добрые, серьезные и забавные. Сейчас они живут в книгах, а раньше народ передавал их из уст в уста, рассказывая о своей жизни, о своих мечтах я надеждах. Сказки обязательно чему-то учат, разоблачая трусость и подлость, ложь и насилие, лицемерие и предательство. Поэтому они делают нас лучше и добрее: "Сказка — ложь, да в ней намек: добрым молодцам урок".

Em luôn thích đọc truyện cổ tích: có chuyện vui chuyện buồn, chuyện tốt và xấu, chuyện mang tính nghiêm khắc hay hài hước. Ngày nay thì truyện cổ tích có ở trong sách, còn ngày xưa người ta chỉ truyền miệng, kể về cuộc sống của mình, về những ước mơ (và) hi vọng. Truyện cổ tích luôn dạy ta bài học gì đó: tố cáo sự nhát gan, đểu cáng, lừa dối, bạo ngược, giả nhân giả nghĩa và phản bội. Vì thế chúng luôn khiến chúng ta tốt hơn. "Truyện cổ tích - chẳng phải sự thật. Đúng vậy, nhưng ở trong đó chứa những bài học cho những người trẻ tốt bụng."

1. Tại sao "Мне всегда нравилось ". Có khác gì với "Мне всегда нравится" ạ?
2. я hay и? Tại em thấy lạ: hai phím này gõ lẫn với nhau thì hơi khó. Có thể cấu trúc khác mà em chưa biết.
3. "Сказка — ложь, да в ней намек: добрым молодцам урок" câu này em thật sự không hiểu đang ám chỉ cái gì ạ. Câu này có giống nghĩa với câu sau ko ạ: Сказка — ложь, да, но в ней намек: добрым молодцам урок"

Click to expand...

1. Tác giả viết "Мне всегда нравилось” là ý muốn nói rằng “dạo còn bé (trước đây) tôi rất thích đọc truyện cổ tích”. Bây giờ là người lớn rồi, chuyện cổ tích dù hay đến mấy thì người lớn cũng chỉ rút ra cho mình những bài học răn đời chứ làm sao say mê thích thú như dạo còn trẻ con được nữa!

2. Mình nghĩ là chữ и, họ in nhầm thôi.

3. Bạn hiểu đúng rồi đấy: đôi khi да mang nghĩa но. Tức là "Сказка — ложь, да в ней намек: добрым молодцам урок" = "Сказка — ложь, но в ней намек: добрым молодцам урок". Ví dụ: “Малый, да удалой” = “Bé, nhưng mà bé hạt tiêu”.

Đoạn sau được trích trên trang: http://www.noisette-software.com/chtob-muzykantom-byt-tak-nadobno-umene-po-basnyami-i-a-krylova/

Только профессионал-соловей, прилетевший на шум, открыл глаза горе-музыкантам: "Чтоб музыкантом быть, так надобно уменье и уши ваших понежней... А вы, друзья, как ни садитесь, все в музыканты не годитесь".
---- Chỉ có nghệ sĩ họa mi, bay tới (vì??) tiếng ồn, mới khiến những người chơi tội nghiệp mở mắt: "Để trở thành nghệ sĩ phải có kĩ năng và đôi tai (чьи уши?). Còn các bạn, dẫu có ngồi kiểu gì thì cũng không thể thành nghệ sĩ được".

Em hiểu vậy có đúng không ạ? Và chỗ bôi đỏ thứ 2 nghĩa là gì ạ?

georu nói:

Đoạn sau được trích trên trang: http://www.noisette-software.com/chtob-muzykantom-byt-tak-nadobno-umene-po-basnyami-i-a-krylova/

Только профессионал-соловей, прилетевший на шум, открыл глаза горе-музыкантам: "Чтоб музыкантом быть, так надобно уменье и уши ваших понежней... А вы, друзья, как ни садитесь, все в музыканты не годитесь".
---- Chỉ có nghệ sĩ họa mi, bay tới (vì??) tiếng ồn, mới khiến những người chơi tội nghiệp mở mắt: "Để trở thành nghệ sĩ phải có kĩ năng và đôi tai (чьи уши?). Còn các bạn, dẫu có ngồi kiểu gì thì cũng không thể thành nghệ sĩ được".

Em hiểu vậy có đúng không ạ? Và chỗ bôi đỏ thứ 2 nghĩa là gì ạ?

Click to expand...

1. “На шум прибежали люди” là cụm từ được người Nga hay dùng, có nghĩa là “thấy ồn ào nên mọi người chạy đến”. Nôm na là “nghệ sĩ hoạ mi thấy ồn ào bèn bay đến và…”

2. Trong tiếng Nga cái từ “горе” trong “горе-музыкант”, “горе-художник”, “горе-студент” v.v…không mang nghĩa “tội nghiệp” (tức là đáng thương hại) mà có nghĩa “không hợp, ngồi nhầm chỗ [do thiếu hiểu biết hoặc bị ép buộc]”, à phải rồi, chuẩn nhất là “giả cầy”. Горе-музыканты = các nhạc công giả cầy!

3. так надобно уменье и уши ваших понежней thì thế này:
- надобно ở đây có nghĩa нужно, нужны;
- надобно уменье и уши ваших понежней = нужны уменье и уши, которые понежней (ваших ушей [чем ваши уши]) = cần phải có năng khiếu và đôi tai thẩm thấu âm nhạc tốt hơn tai các bạn.

Сâu sau em trích trong bài này ạ: http://100pudov.com.ua/writing/Pushkin_A_S_/Raznoe/Volshebnitsa-zima/47/2/3773/

В такую холодную зимнюю ночь становится очень тоскливо и невольно мечтается о встрече с дорогим сердцу человеком возле горящего камина.

Em cảm là câu này hắn nói về vụ đêm đông lạnh ngồi bên lò sưởi buồn chán nhớ người yêu (дорогой человек). Nhưng mà em thắc mắc:

1. Что/Кто становится очень тоскливо? Какая-то девушка?
2. Правильно ли: сердцу девушки невольно мечтается о встрече с дорогим человеком?

georu nói:

Сâu sau em trích trong bài này ạ: http://100pudov.com.ua/writing/Pushkin_A_S_/Raznoe/Volshebnitsa-zima/47/2/3773/

В такую холодную зимнюю ночь становится очень тоскливо и невольно мечтается о встрече с дорогим сердцу человеком возле горящего камина.

Em cảm là câu này hắn nói về vụ đêm đông lạnh ngồi bên lò sưởi buồn chán nhớ người yêu (дорогой человек). Nhưng mà em thắc mắc:

1. Что/Кто становится очень тоскливо? Какая-то девушка?
2. Правильно ли: сердцу девушки невольно мечтается о встрече с дорогим человеком?

Click to expand...

В такую холодную зимнюю ночь становится очень тоскливо и невольно мечтается о встрече с дорогим сердцу человеком возле горящего камина = Vào cái đêm đông lạnh lẽo ấy trong lòng tràn ngập nỗi cô đơn và bỗng dưng ta mơ mộng về cuộc hẹn hò với người thương bên lò sưởi bập bùng ấm áp.

Trong câu trên đây chủ thể (ở cách 3 [кому тоскливо? кому становится тоскливо?) ẩn, nhưng ta cũng có thể đoán được là мне (chính là tác giả, nhưng dựa vào 1 câu duy nhất thì không thể suy được là đàn ông hay đàn bà). Chữ сердцу là đi với từ дорогой (ví dụ: дорогая сердцу школа, дорогая сердцу вещь v.v…). Bạn lưu ý: vào thời điểm tác giả đang nói đến chả có lò sưởi nào cả, lò sưởi và người thương là trong tưởng tượng thôi. Và дорогой сердцу человек cũng có thể là một phụ nữ chứ không nhất thiết phải là đàn ông.

5 нестандартных советов от профессиональных переводчиков.

Очень ценные идеи для всех, кто хотел бы заниматься переводами с английского языка.



1. Учите грамматику, а не слова
"Сяпала калуша по напушке и увадила бутявку". Почему рассказ Людмилы Петрушевской понятен читателю - разве за счет лексики? Нет: все дело в том, что, зная основу языка - грамматику - начинаешь понимать смысл даже не самых понятных слов.

Изучая английский язык, экономьте время на зазубривании новой лексики - лучше потратьте его на то, чтобы в очередной раз пройтись взглядом по таблице согласования времен. При чтении на английском вы сможете понять смысл незнакомого слова из контекста, а вот грамматический смысл предложения без углубленных знаний вам так легко угадать уже не удастся.

2. Не спешите заглядывать в словарь
При чтении и переводе с английского многие сталкиваются с эдакой гугл-зависимостью, когда каждое новое или вызывающее сомнение слово сразу же вбивается в онлайн-словарь. Но задумайтесь: если вы отвлекаетесь на словарь на каждой фразе, то по зубам ли вам выбранное чтиво? Ведь, к сожалению, слова, просмотренные "экспресс"-методом, забываются в тот же момент, когда вы закрываете страницу словаря, и полезная информация в вашей голове не откладывается. При этом текст, который вы читаете, ежесекундно "спотыкаясь", усваивается гораздо хуже. Попробуйте подобрать для себя материалы, большинство слов в которых вам знакомы или угадываются из контекста.

3. Выключите субтитры
Смотреть кино на английском языке с английскими же субтитрами - эффективный способ подтянуть словарный запас. Однако, если смотреть на субтитры постоянно, то мозг предпочитает читать, а не слушать - а ведь смысл видео на английском состоит именно в том, чтобы научиться воспринимать язык на слух. Попробуйте посмотреть фильм на английском языке безо всякой расшифровки, внимательно вслушиваясь в диалоги. Непонятные моменты потом можно пересмотреть с субтитрами - главное, научитесь вслушиваться в речь!

4. Переводите "вслепую"
Попробуйте передать смысл абзаца или нескольких предложений, не глядя в текст. Для этого прочитайте текст один-два раза, вникните в смысл и переложите его содержание так, как считаете нужным. Потом, при необходимости, перевод можно подкорректировать. Так вы быстрее научитесь передавать именно смысл (а не отдельные слова) и избегать кальки с английского.

5. Полюбите русский язык
Хотите грамотно переводить с английского языка? Полюбите русский! Читайте больше произведений русской классики или хорошую публицистику. Для развития стилистики можете попробовать вручную переписывать отдельные абзацы понравившихся произведений. Ваш словарный запас обогатится, а слог и чувство языка разовьются до более высокого уровня.

Em xin được tiếp tục ạ: (trích trong phần giới thiệu sách Карл Сьюэлл. Клиенты на всю жизнь)

1. Сьюэлл верит в психологическое тестирование будущих сотрудников. И его главный тест таков: ерзает ли человек во время интервью? Если вы можете сидеть спокойно все время интервью – вы герой не его романа. Он любит энергичных людей.

---- Sewell tin vào sự kiểm tra tâm lí nhân viên tương lai khi phỏng vấn. Ông để ý xem ứng viên có hay cựa quậy trong thời gian phỏng vấn hay không. Nếu bạn có thể ngồi yên suốt thời gian ấy - ... (xứng đáng được nhận vào làm?). Ông ấy thích những người giàu nghị lực (tức có khả năng chịu đựng?).

2. К чести Сьюэлла, он не использует свою трибуну успешного бизнесмена для проповедей о проблемах государственного долга, кризисе в сфере образования или даже о Cola войнах. Он придерживается того, что он знает.

---- (Được cái???!) Sewell không bao giờ sử dụng (danh tiếng) doanh nhân thành công của mình để thuyết giáo về những vấn đề nợ công, khủng hoảng trong giáo dục, hay thậm chí những cuộc chiến CocaCola. Ông ấy (chỉ bàn/nói về) những điều mà ông ấy biết.


Em thắc mắc ạ:
_ вы герой не его романа - tại sao lại chình ình "не" ở đây ạ? Có giống với "вы герой не только его романа" không ạ?
_ 3. Em đọc một số giải nghĩa của "К чести" nhưng không hiểu ạ:
"Хорошо характеризуя кого-либо, отдавая должное его заслугам и достоинствам."
---- mô tả tốt về một người nào đó, người ấy ...(làm gì vậy ạ?). Что должное?


От души вам спасибо большое!

georu nói:

Em xin được tiếp tục ạ: (trích trong phần giới thiệu sách Карл Сьюэлл. Клиенты на всю жизнь)

1. Сьюэлл верит в психологическое тестирование будущих сотрудников. И его главный тест таков: ерзает ли человек во время интервью? Если вы можете сидеть спокойно все время интервью – вы герой не его романа. Он любит энергичных людей.

---- Sewell tin vào sự kiểm tra tâm lí nhân viên tương lai khi phỏng vấn. Ông để ý xem ứng viên có hay cựa quậy trong thời gian phỏng vấn hay không. Nếu bạn có thể ngồi yên suốt thời gian ấy - ... (xứng đáng được nhận vào làm?). Ông ấy thích những người giàu nghị lực (tức có khả năng chịu đựng?).

2. К чести Сьюэлла, он не использует свою трибуну успешного бизнесмена для проповедей о проблемах государственного долга, кризисе в сфере образования или даже о Cola войнах. Он придерживается того, что он знает.

---- (Được cái???!) Sewell không bao giờ sử dụng (danh tiếng) doanh nhân thành công của mình để thuyết giáo về những vấn đề nợ công, khủng hoảng trong giáo dục, hay thậm chí những cuộc chiến CocaCola. Ông ấy (chỉ bàn/nói về) những điều mà ông ấy biết.


Em thắc mắc ạ:
_ вы герой не его романа - tại sao lại chình ình "не" ở đây ạ? Có giống với "вы герой не только его романа" không ạ?
_ 3. Em đọc một số giải nghĩa của "К чести" nhưng không hiểu ạ:
"Хорошо характеризуя кого-либо, отдавая должное его заслугам и достоинствам."
---- mô tả tốt về một người nào đó, người ấy ...(làm gì vậy ạ?). Что должное?


От души вам спасибо большое!

Click to expand...

1) “вы герой не его романа”và "вы герой не только его романа" khác nhau chứ. Theo mình thì vế đầu có thể dịch là “bạn không thuộc tuýp người ông ấy thích”, vế sau – “bạn thuộc tuýp người mà không chỉ mình ông ấy thích” (tức là được nhiều người thích). Còn “Он любит энергичных людей” thì có thể dịch là “ Ông ấy thích những người hoạt bát, năng nổ” (“giàu nghị lực” gần với các từ “волевой” và “целеустремлённый” hơn).

2) К чести thì mình chưa nghĩ ra được phương án nào chính xác, tạm thời mới chỉ nghĩ ra ang áng là “Đáng khen cho Sewell” hoặc “Khen thay cho Sewell”.

Отдавать должное (кому, чему) = đánh giá cao (ai đó, cái gì đó). “Отдавать должное” là một cụm từ bền vững, từ “должное” luôn ở giống trung và không hề mang nghĩa “cần phải”.