Nước Nga Trong Tôi 2015

hay lắm anh à

Còn mùa hè vừa rồi, mình đã có hành trình từ Moskva - Hồ Baikal - Moskva trên tàu đường dài, xe bus... ) chỉ có thể nói là quá thú vị với một người mới sang Nga chưa đầy 1 năm. khi mà tiếng và văn hóa Nga vẫn là điều gì ấy mơ hồ và vừa đi vừa khám phá ra các điều thú vị. có lẽ một trải nghiệm khó quên nhất đối với mình.

Bài tham dự cuộc thi viết "Nước Nga trong tôi" số 13:
Mời bạn xem tất cả bài dự thi tại đây.

Tên tác giả: Lê Mai​

Năm sinh: 1971​

Nơi sống: Quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng​

​

Để bầu chọn, xin mời bạn nhấn vào các ngôi sao bên trên ứng với số điểm bạn chọn.​

Click to expand...

Có lẽ, không mấy ai không nhớ hai câu thơ trên của nhà thơ nổi tiếng Chế Lan Viên. Nó diễn đạt quá hay, quá sâu sắc, quá tinh tế về một quy luật tình cảm con người khi đến ở một vùng đất mới và rồi ra đi. Tôi nghĩ, phải chăng hai câu thơ ấy hay thì hay thật đấy, nhưng chưa đủ ? Bởi, đối với tôi, còn có những vùng đất, dẫu chưa đến đó, mà ta cảm thấy như đã đến tự lâu rồi, thân thuộc, yêu thương, gần gũi..."quen thuộc quá đến bất ngờ kỳ lạ". Một trong những vùng đất ấy - nước Nga, nước Nga trong cảm nhận của tôi về con người, văn hóa, thiên nhiên và cuộc sống...nhìn từ xa, bởi chưa một lần tôi được đặt chân đến đó.

Song, tôi đã cảm nhận nước Nga ở một khoảng cách khá gần, khi trên bầu trời châu Âu, nhìn qua cửa sổ máy bay, thấy mênh mông những cánh đồng lúa mì bát ngát, vuông vức như những ô bàn cờ. Những con đường xa vắng – "đường bạch dương sương trắng nắng tràn" dường chạy đến tận chân trời. Những con sông uốn khúc lững lờ trôi giữa đôi bờ. Những ngôi nhà gạch màu vàng bên sườn núi. Nhận ra chiều đã buông mành, tôi chợt nhớ tới giai điệu bài hát Chiều Mátxcơva đầy tình cảm, thiết tha, sâu lắng.
Chính bài hát ấy được M.X.Goócbachốp cất lên trong một cuộc gặp gỡ với Ronan Regan. Ký ức đưa tôi trở về nước Nga những năm tám mươi thế kỷ trước. Tháng 3 năm 1985, M.X.Goócbachốp lên làm Tổng bí thư Đảng cộng sản Liên Xô sau khi một loạt các Tổng bí thư tiền nhiệm là L.I. Brêgiơnép, C.U.Trécnencô, Iu.V.Anđrôpốp liên tiếp qua đời. Còn nhớ, từ Việt Nam, chúng tôi hướng về quảng trường Đỏ Mátxcơva dường như đang lặng đi trong niềm tang tóc, vĩnh biệt các Tổng bí thư. Hàng loạt tiếng đại bác vang lên làm hoảng loạn lũ bồ câu trên tháp chuông nhà thờ thánh Ivan Đại đế. Những vị khách phương Tây co ro, run rẩy trong làn áo mỏng giữa mùa Đông nước Nga. Người ta thấy, "bà đầm thép" Margaret Thatcher lập cập khua đôi giày thời thượng đi lên vì chưa quen với thời tiết băng giá của Liên Xô. Trên Hồng trường tràn ngập một biển người tới đưa tiễn các Tổng bí thư.

Làn sóng cải tổ và tư duy mới ở nước Nga do Goócbachốp khởi xướng lan truyền mạnh mẽ đến Việt Nam, tác động không nhỏ đến các quyết sách của Việt Nam. Công cuộc "Đổi mới" của Việt Nam cũng bắt đầu. Xã hội khởi sắc, nền kinh tế năng động hẳn lên. Người ta hy vọng vào tương lai sáng lạn, vào sức mạnh vô địch của chủ nghĩa xã hội. Người Việt Nam hướng về nước Nga – quê hương cách mạng với niềm tin vô bờ bến. Nước Nga...nhìn từ xa, nhưng tôi cảm thấy nước Nga thật gần gũi và ấm áp.

Thời gian trôi nhanh. Rồi như một tiếng sét giữa trời quang, một trong những sự kiện lớn nhất thế kỷ XX đột ngột xẩy ra mà không ai có thể dự đoán: Liên Xô sụp đổ. Goócbachốp, Tổng thống đầu tiên và cuối cùng của Liên Xô từ chức vào tháng 12 năm 1991. Tôi còn nhớ, Đài Truyền hình Việt Nam chiếu cảnh xe tăng chạy vòng vòng trên đường phố Mátxcơva. Các bản tin đặc biệt của Thông tấn xã Việt Nam về tình hình Liên Xô bán rất chạy. Đài BBC, Đài VOA (Tiếng nói Hoa Kỳ) thu hút nhiều người nghe. Liên tục là tin giải tán Đảng, Nhà nước Liên Xô làm người Việt Nam sửng sốt. Một nước Nga mới ra đời trong Cộng đồng các quốc gia độc lập SNG. Ôi nước Nga ! "Lênin đang nghĩ suy gì/Kemlin in bóng thành trì, lặng im ?".

Vì sao Liên Xô sụp đổ ? Một đất nước hùng mạnh đã chiến thắng phát xít Đức, đã đưa con người lên vũ trụ, đã chế tạo được bom nguyên tử, xây dựng vô số công trình vĩ đại, đứng đầu hệ thống các nước XHCN, lại sụp đổ trong chớp mắt? Vì sao và vì sao – câu hỏi dành cho các nhà nghiên cứu lịch sử, các nhà chính trị. Hãy để lịch sử đánh giá. Nhưng, câu hỏi đó vẫn cứ vang lên trong tôi, cho đến tận bây giờ.
Càng suy ngẫm, tôi càng thấy, chế độ là nhất thời, dân tộc mới là vĩnh viễn. Đó là chân lý. Dân tộc Nga, văn hóa Nga, con người Nga là mãi mãi. Xét cho cùng, sức mạnh của một dân tộc chính là sức mạnh văn hóa. Mỹ thua ở Việt Nam vì họ không hiểu văn hóa Việt Nam đó sao ?

Tôi không dám và tất nhiên - không đủ tư cách bàn về văn hóa Nga. Song, văn hóa Nga...nhìn từ xa trong tôi vẫn vô cùng gần gũi. Một cuốn sách, một bài thơ, một bức họa phong cảnh nước Nga cũng đủ làm ta bồi hồi.

Nói đến "một bức họa phong cảnh nước Nga", dĩ nhiên phải nói đến Mùa thu vàng của danh họa Lê-vi-tan. Vẻ đẹp của nó làm ta ngỡ ngàng. Một dòng nước êm đềm, quanh co chảy giữa đôi bờ cỏ mượt, hàng cây nhỏ đứng bên nhau lặng lẽ, xa xa là những đám màu mây xanh và trắng bạc, khung cảnh buồn và đẹp đến nao lòng. Thiên nhiên Nga đẹp làm con người Nga thêm đẹp và ngược lại. Mùa thu vàng của Lê-vi-tan hay giọng đọc của phát thanh viên Lê-vi-tan huyền thoại, từng làm Hitler điên đầu, đều là kết tinh tuyệt vời của nền văn hóa Nga.
Đi trên đất Đức, một cách tự nhiên, tôi thường liên tưởng đến nước Nga. Lịch sử của nước Nga là lịch sử chiến thắng. Người Nga đã chứng tỏ được phẩm chất phi thường của mình trong chiến tranh. Nhìn những sườn đồi, những cánh đồng trải dài, tôi nghĩ địa hình này đúng là rất thích hợp với các trận chiến xe tăng. Có vẻ địa hình châu Âu là như vậy. Tôi cố hình dung, nơi nào đã diễn ra các trận đánh quyết định của quân đội Liên Xô, kết liễu số phận nước Đức phát xít năm 1945. Bất chợt, tôi lại nghĩ về những bộ phim chiến tranh trên tiengnga.net như Giải phóng, Trận đánh Mátxcơva, Phong tỏa, Hồ sơ thần chết... cực hay. Giới thiệu một cách chọn lọc những tinh hoa văn hóa Nga, không nghi ngờ gì nữa, tiengnga.net đang làm cho nước Nga...nhìn từ xa càng gần lại đối với người Việt Nam nói chung và đối với tôi nói riêng.

Tôi thích các truyện ngắn của Sêkhốp, tỷ như Người đàn bà có con chó nhỏ - một câu chuyện tình hay, đầy tính biểu tượng; Bông hồng vàng và bình minh mưa của Pautốpxki - một tâm hồn Nga tuyệt đẹp với trái tim rực lửa yêu thương, hay thơ Maiacôpxki, Pushkin. Rồi Sông Đông êm đềm, Chiến tranh và hòa bình là những tác phẩm kinh điển, không ai có thể bỏ qua. Song, tôi không thích lắm Thép đã tôi thế đấy – có vẻ nó lên gân và mang nặng tính tuyên truyền quá chăng ?
Lịch sử đã đưa nước Nga và Việt Nam xích lại gần nhau. Cả hai nước đều có thiên anh hùng ca của mình. Và cũng có không ít "vấn đề" trong thiết chế xã hội. Hãy đọc Những người loạn họp của Maiacốpxki để thấy một khía cạnh của nó, ở nước Nga (trước đây ?) và Việt Nam (kể cả hiện nay):
Ấy là do quá nhiều cuộc họp. Tại sao ? Khi người ta không chịu suy nghĩ, không nắm vững vấn đề, không muốn chịu trách nhiệm – họ sẽ bày ra các cuộc họp. Cho nên, nhà thơ mong muốn, có thêm một cuộc họp – chỉ một cuộc họp thôi, để mà thanh toán tất cả các cuộc họp trên đời, quả là rất chí lý ! Tất nhiên, để "cuộc họp" đó thành công, chắc rằng vấn đề không hề đơn giản.

Còn nhớ đến Pushkin, người được mệnh danh là Mặt trời thi ca Nga, trước hết tôi nhớ đến bài thơ ứng tác này:
(Tương truyền khi còn đi học, trong giờ địa lý, có một người bạn vì ngủ gật nên bị thầy giáo ra câu hỏi có phải mặt trời mọc ở hướng Tây ? Người bạn giật mình trả lời theo quán tính câu hỏi của thầy giáo là mặt trời mọc ở đằng Tây. Câu trả lời ngớ ngẩn đã khiến cả lớp cười nhạo. Thấy vậy Pushkin liền ứng tác ngay bài thơ trên).

Nước Nga...nhìn từ xa trong tôi biết bao nhiêu chuyện, nói sao cho hết. Cả những câu chuyện tưởng như huyền thoại. Những con Rồng lửa Thăng Long - tên lửa SAM-2 của Liên Xô, lao vút lên bầu trời Hà Nội hạ máy bay B52 của Mỹ. Những đoàn xe vận tải Zil, Môtôrola nối đuôi nhau vào chiến trường. Quân trang, quân dụng, vật tư, cả bột mỳ nữa, không thiếu thứ gì. Nước Nga luôn ở bên cạnh Việt Nam – trước hết và sau cùng, bằng sự giao lưu và hội nhập nền văn hóa, dĩ nhiên mỗi nền văn hóa vẫn giữ được bản sắc riêng của mình.

Tôi chưa có dịp đến nước Nga, nhưng Mátxcơva dường như quá quen thuộc với tôi. Ngày Chiến thắng nào mà tôi không nhìn thấy hình ảnh của nó ? Trang sách lịch sử nào tôi đọc mà không nhắc đến nó ? Tôi chưa được đi dưới những cánh rừng bạch dương Nga, nhưng biết bao nhiêu giai điệu đẹp, sâu lắng về nó tràn ngập trong tôi. Tôi chưa được nhìn thấy tuyết rơi trên những cánh đồng Nga, nhưng những áng văn Nga tôi đọc tự ngày xưa về đất đai, bãi bờ, sóng nước... đã làm tôi luôn hướng về nơi ấy, như một vùng đất quá đỗi thân quen. Cũng như một tình yêu bền chặt, càng được thử thách, càng bộc lộ tính chất sâu xa của nó – tình cảm, cảm nhận của tôi về nước Nga là như vậy.
Trước mắt tôi là quyển Chiến tranh và hòa bình của Lev Tolstoy, và tôi dừng rất lâu ở trận Borodino. Bên phải tôi lại thêm quyển Nhớ lại và suy nghĩ của Nguyên soái Giu-cốp – bốn lần anh hùng Liên Xô, và trang sách đang mở lại là cuộc chiến bảo vệ Mátxcơva. Lịch sử đã chứng tỏ, con người Nga, tinh thần Nga là bất diệt ! Đó là điều tôi muốn nói thêm để kết thúc vài cảm nhận về nước Nga...nhìn từ xa của mình.
Tự đáy lòng sâu thẳm, tôi hy vọng và tin rằng, sẽ có ngày tôi được bước đi trên đất Nga, dưới bầu trời tự do của nước Nga. Và khi đó, cảm nhận về nước Nga...nhìn gần có lẽ sẽ phong phú hơn, sâu sắc hơn. Còn giờ đây, lịch sử, con người và văn hóa Nga vẫn luôn in dấu đậm nét trong tôi.

Bài thi cuộc thi viết "Nước Nga trong tôi" số 14:

Click to expand...

Mời bạn xem tất cả bài dự thi tại đây.​

Tên tác giả: Nguyễn Viễn Thông
Năm sinh: 1988
Đã sống và học tập: Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông/tp Vladivostok
Hiện tại sống và giảng dạy tại Sài Gòn.
Để bầu chọn, xin mời bạn nhấn vào các ngôi sao bên trên ứng với số điểm bạn chọn.

Click to expand...

Đã từng trải qua bao năm tháng trong đời, hồi trước giờ mình chưa bao giờ thích mùa hè. Một chút cảm giác cũng không. Mùa hè đối với mình chỉ là những chuỗi ngày đáng chán. Gần cuối học kì học hành thảnh thơi, vào lớp nói chuyện với bạn bè. Hè đến chỉ là học hè, đi chơi nhà họ hàng. Lớn lên thì đi bơi, đi biển. Thế thôi. Họa chăng mình chỉ có cảm xác đối với mùa mưa. Những cơn mưa đầu mùa chợt đến. Mùi nồng ẩm hơi đất bốc lên, không khí mát lành dịu ngọt. Cây cối được gột rửa. Màu xanh tươi sáng của lá ánh lên thật trong trẻo. Lòng người dường như lắng lại tìm thấy yên tĩnh nhỏ nhoi sót lại giữa chốn thị thành náo nhiệt.

Thế nhưng năm nay mình thật sự thưởng thức mùa hè.
Mùa hè ở một đất nước xa lạ. Cái nắng không quá gay gắt như ở nhà. Những chiều thong thả dạo bước bên bờ biển. Nằm dài trên cát đón nắng ấm áp lúc 8h tối, nắng không vàng như mật ong mà trong suốt lung linh rực rỡ của hổ phách.

Khởi đầu mùa hè từ tháng 6, dân chúng nô nức xách đồ đi biển. Mình thích nhảy cầu cảng ngoài biển, cứ mỗi tuần thì hai ba lần mình ra đó nhảy nước thỏa thích.

Hè năm nay điều mà mình thích nhất là tham dự English camp.

Quả thật ban đầu mình không ngờ nó lại xảy ra vui đến vậy. Những tưởng chỉ ở trong nhà, dăm ba bữa tụ tập ca hát, đi picnic thôi. Chuyến đi dài 10 ngày đến một nơi cách Vladik tận 4 tiếng rưỡi giờ đi xe. Một khu nghỉ dưỡng khác. Một ngôi làng nhỏ nằm bên biển.

Đã thế khu trại nằm ở nơi khác tách biệt với bãi biển ồn ào lộn xộn của khu vực.Đó là phân khu của viện nghiên cứu. Tuy cũng có vài nhà dân và nhà nghỉ xung quanh nhưng trại khá yên tĩnh. Cơ sở vật chất khá đơn sơ giản tiện, dẫu thế đối với lũ trẻ ham chơi mới lớn thì đó quá đủ đầy.
Những ngày tháng vui vẻ hạnh phúc bắt đầu.

Sáng thì học tiếng anh. Trưa ăn trưa. Chiều tham gia hoạt động. Từ 5h tự do nghỉ ngơi. 7h ăn tối. 8h hoạt động buổi tối. Từ 10 h trở đi tự do vui chơi.
Thời khóa biểu chỉ đơn giản thế thôi nhưng sao nhiều trò vui thật. Thỏa chí sáng tạo cùng photoshoot, đóng kịch, làm clips quảng cáo hay chỉ đơn giản thuyết trình một chủ đề nào đó.
Nhớ những buổi chiều tranh thủ khoảng thời gian trước bữa tối cả đám lũ lượt kéo nhau ra biển. Biển không sát chân nhà trọ như thường thấy ở những khu nghỉ khác. Đường đi ra biển khá ngoằn ngòe hiểm trở, khoảng 15 phút mới tới. Đường đất len lỏi quanh co.
Bắt đầu leo lên một quả đồi. ở đó đường rộng và thoáng, bụi cây cao bên đường lòa xòa níu áo người đi đường. Tiếp đến con đường dốc xuống có cảm giác như những con đường đất ở quê nhà. Chui qua một cái hàng rào, không khí mát lạnh thậm chí có cảm giác âm u dù trời vẫn sáng. Hai bên cây cao quá đầu người, đan vào nhau tạo thành một chiếc lều che cho đoàn người bên dưới. Đến ngã ba, dăm căn nhà trọ bằng gỗ quây quần bên nhau.
Đây là những căn nhà nghỉ biệt lập, thường các gia đình thuê trọn trú ngụ. Qua khỏi góc quanh đó lối đi trượt dài từ trên đỉnh đồi xuống biển. Đường khá dốc và hẹp. hai bên cây cối um tùm, đôi lúc đâm ngang ra đường. Càng gần xuống biển, cây cao thưa dần, chỉ còn những lùm cây bụi và cỏ. Trước ra đến biển, phải băng ngang hàng cây lau và bãi cỏ xanh mượt. Và biển.

Biển hoàn toàn biệt lập, một bãi biển không rộng lắm. Hay nói đúng hơn đó là một cái vịnh nhỏ, được bao bọc bởi những vách đá cheo leo. Nước lạnh trong vắt, dịu dàng xua tan hơi nóng mùa hè.
Mảnh đất trước biển làm mình thích thú nhất. nó hoàn toàn không giống khung cảnh bãi biển quê nhà. Ở việt Nam, chỉ là những bãi cát dài tít tắp chạm biển. Đôi chổ khá khẩm hơn trải dài hàng phi lau, bàng biển hay sương rồng. Còn ở đây, tuy cát không mịn lắm, nhưng chỉ cách bãi cát chừng mươi mét, bãi cỏ hoang xanh thẫm êm ái đến lạ kì. Vài ba gia đình cắm trại dựng lều qua đêm. Khói nhẹ nhàng bốc lên từ đống lửa quanh lều, kèm theo mùi thịt nướng thoang thoảng. Sau bãi cỏ mềm mượt cách đồng cây bụi bạt ngàn che phủ, đủ thứ cây thứ hoa, có cây cao bằng đầu người, đôi cây thân gỗ cao vút vững chải. Từng dạt bụi tầm xuân đã tàn, tựu quả chín mọng màu đỏ cam, tạo nên cảnh sắc đối lập với sắc màu xung quanh.
Buổi tối sau giờ sinh hoạt chung hoạt động nhốn nháo của lũ trẻ trỗi dậy. Kẻ tranh thủ làm bài tập, đám đánh đàn múa hát. Tất cả chạy loạn cả lên. Lát chúng tấp phòng này, phốc chút ghé phòng kia nghe câu ca.
Tâm điểm của cuộc vui là một phòng mà ở đó tập trung đệ tử của thức uống có cồn. Ngày nào cũng đôi chai về nhấm nhá. Cùng chơi trò chơi với nhau.

Mình cũng tham gia. Tụi nó lúc đầu mời xã giao thui. Mình quẩy nhiệt tình làm tụi nó choáng váng và yêu thích. Đại diện sinh viên nước ngoài duy nhất mà!
Nhớ mãi tối cuối cùng trước khi về nhà. Cả đám kéo ra tắm biển khuya, đốt lửa và hát hò như một truyền thống của trại hè. Đêm cuối thật là thích. Có thể nói đó không phải lần đầu tiên mình ở biển ngắm sao đêm. Đã nhiều lần mình được ngắm bầu trời đêm bao la rộng lớn. Lần này cảm giác khác lạ. Bầu trời vẫn đẹp, sao vô kể lấp lánh kim cương li ti. Sự thú vị ở đây thể hiện qua cảm giác nhẹ nhàng thoải mái tràn ngập cơ thể. Xung quanh chúng bạn nô đùa ồn ã. Một nhóm tụ tập hát ca, tiếng guitar réo rắt vang lên. Bên bếp lửa, mấy bạn quây quần lấm lem nướng xúc xích cho cả bọn. Hơi ấm tỏa ra thật dễ chịu. Mình cùng một nhóm chừng bốn năm người nằm kế đống lửa không làm gì cả, ngửa mặt ngắm sao trời. Thi thoảng hú họa theo một bản nhạc hay, khi thì nhỏm dậy nhồm nhoàm miếng bánh hay nhấm một ngụm bia. Thoáng buồn khi bên cạnh không phải là người yêu của mình. Giá có người yêu bên cạnh thích biết mấy. Khẽ nhàng đặt tay lồng vào nhau hay gối đầu vào tay người. Hít hà mùi cơ thể. Một mùi hương quyến rũ lý tưởng hòa quyện giữa mùi cơ thể và mùi nước hoa sang trọng. Điều tệ hơn thậm chí trong đám đó cũng chẳng có ai làm người tình tưởng tượng để mình có thể giả đò say nắng, thương thầm. Tất cả chỉ bạn bè bình thường không cảm xúc. Nhưng lúc như thế lại hay. không phải lúc nào có tình yêu mới thú vị. tình cảm trong sáng, cảm xúc thuần khiết không vướng vòng tình ái, làm ta cảm nhận cuộc sống có ý nghĩa khác, suy tư về nhân sinh quan và thế giới quan.
Đôi khi những chiều vàng rực rỡ sau khi học xong nhưng không đi biển một số tụ tập ở khoảng sân trước khu nhà. Sân khá rộng rãi, cỏ mọc êm chân. Có thể chơi đá banh hay bóng chuyền. Đám con trai chiều chiều thường chơi bóng hay tập thể dục ở đây.

Mấp mé ở góc sân sừng sững một vài cây cao lớn cho bóng mát. Bục rào quanh cây được dùng làm chổ ngồi cho khán giả quan sát những gì xảy ra trong sân. Một cái sân cát bên cạnh và cái bập bênh tự chế cho lũ trẻ. Từ những nhánh cây vững chắc, người ta bắt dây đóng ván tạo thành một chiếc xích đu đơn giản. Và đó là chổ người yêu thích của mình. xích đu khá tạm bợ, dây bắt không đồng đều, tấm ván ngồi khá hẹp và chênh vênh. Nhưng có hề chi. Mình thích ngồi đó ngắm chiều vàng rực nắng, có buổi trời nổi gió lạnh thật tê tái.
Ngồi đó ngắm chúng bạn chơi đùa thật thoải mái. Ngồi đó một mình khi xung quanh chẳng có ai càng thoải mái hơn. Vào những ngày cuối mình bỗng giở chứng thích một mình. Mình không thích dùng từ tự kỉ, vì từ này mang một ý nghĩa sắc thái khác. Nghĩa gốc của nó đã bị bóp méo một cách nghiêm trọng và trở thành một từ thời thượng trong ngôn ngữ nói của đám trẻ mới lớn. Gọi là cô đơn thì không phải, bất quá chỉ là cảm giác thích ở một mình mà thôi. Vâng chính xác là vậy, lúc đó không còn ham muốn phải theo chúng bạn, hòa nhập với chúng nữa. Mình muốn những khoảnh khắc của riêng mình. Đôi chiều mình cầm theo quyển sách xuống xích đu ngồi. Ngồi ngang một bên, không thoải mái lắm. Mở những bản nhạc mình yêu thích. lúc nhạc Pháp, khi thì nhạc Nga hay nhạc hòa tấu. Tựu chung lại những thứ nhạc mang lại cảm xúc dễ chịu cho mình. Mình không nhớ là mình đọc sách có nghiệm ra điều gì không. Điều đó là không cần thiết. Đó chỉ là khoảnh khắc thưởng thức cuộc sống mà thôi. Nắng chiều rất đẹp. Lung linh không quá rực rỡ lộng lẫy. không chói chang như nắng hè oi bức nhưng cũng chẳng buồn thảm nao lòng như nắng thu tàn. Nắng chỉ là nắng. Trải đều đẹp khắp sân, soi rọi vào khu nhà trọ. Hắt cả mảnh vệt vàng óng ả rộng lớn vào đám quần áo phơi phất phơ ngoài sân. Những buổi chiều đáng nhớ. Và không phải chiều nào cũng như chiều nào, không phải mọi lần mình ngồi trầm tư giống nhau. Có ngày lũ trẻ trọ xung quanh đạp xe vòng quanh nô đùa. Tiếng trẻ con trong trẻo vang dội khắp cả sân. Chúng đi ngang mình. Mình hoặc bắt chuyện hỏi han chúng, hoặc chúng thấy mình kì dị lò dò nhìn ngắm. Có lần hai ba anh chị khoảng năm sáu tuổi kéo theo một đứa em chừng ba tuổi chơi đùa gần sân. Đứa nhỏ ngồi xe hơi nhựa hú họa nhích theo khi đám lớn lóc cóc đạp xe đạp. Buổi chơi nào của con nít cũng vậy: cũng có chuyện xảy ra - cũng có đứa khóc. Đứa nhỏ nhất không hiểu sao bị té. Thế là cu cậu khóc thé lên, đám lớn hơn vừa chạy lại đỡ vừa cãi nhau ỏm tỏi. Một đứa lớn cũng réo lên gào thét, một đứa lúng túng bảo im đi kẻo người lớn nghe thấy, một đứa hét toáng kêu mẹ cứu giúp. Và rồi a lê, một người đàn bà cao lớn phốp pháp từ một căn nhà trọ bước ra. Uy quyền hét chúng vài tiếng, mụ cũng chẳng cần thiết chạy lại ôm ấp dổ dành đứa nhỏ nhất làm gì. Chúng đang chơi mà, chúng có thể tự giải quyết mọi mâu thuẫn. Đó cũng là một cách giáo dục đúng đắn. Và rồi bọn trẻ lại tiếp tục chơi đùa. Mình lại tiếp tục chiêm nghiệm bản thân với sách với âm nhạc và với chính tâm hồn mình.

Ngày trở lại, cả đám ôm nhau thắm thiết. chẳng phải là không muốn rời bỏ nhau, nhưng trong lòng đều hiểu vật đổi sao dời. Mai này mỗi người một ngả, chắc gì sẽ còn gặp nhau. thôi thì cứ vui hạnh phúc trong phúc giây này. Giây phúc hiện tại là thời khắc hạnh phúc nhất, ấm áp và đáng trân quý nhất. Lũ sinh viên trong thân xác người lớn vụng dại tâm hồn trẻ thơ còn tiếp tục tràn đầy năng lượng ca hát sốt quãng đường về.

Chia tay bằng một cuộc gặp gỡ. Để kết thúc chuyến đi hội hè, chúng tôi hẹn nhau tại trung tâm thành phố sau đó 2 ngày. Cũng đúng lúc diễn ra lễ hội nhạc rock tại quảng trường bên cạnh bờ biển. và thế là bạn bè gặp lại nhau, ôn lại kỉ niệm trong chuyến hành trình vừa qua, trao đổi hình ảnh kỉ niệm và thưởng thức một show diễn của một số ban nhạc Hàn Quốc. Cả đám cứ mên man hò reo cho đến lúc tàn show.
Chia tay ư? Chưa đâu! Cả bọn còn kéo công viên . hít hà mùi biển, gọi pizz ăn và chia sẻ hút Shisha cho ấm lòng vào ngày thu chớm lạnh. Lá đã úa vàng. Báo hiệu ngày đông tháng giá. Mùa của sự bắt đầu.

Kì nghỉ hè này có bạn đã tham dự vài lần, có người tham dự lần đầu tiên giống mình. Có kẻ hẹn hò sang năm lại tham dự tiếp, có người sắp tốt nghiệp thì coi đây là kỉ niệm cuối của đời sinh viên. Với cậu học viên cao học người Việt Nam, chắc đây là lần duy nhất và cuối cùng cậu tham dự trại hè này. Thế nhưng những kỉ niệm về con người Nga, về nước Nga thân yêu này sẽ chẳng bao giờ tàn phai trong kí ức của cậu. Lúc nào đó cậu sẽ nhìn theo ánh nắng vàng phương Nam mà xuýt xoa mỉm cười nhớ đến chiều thu nước Nga năm nào cậu ngồi xích đu đọc sách với nắng vàng lướt trên da nhưng luồn dưới nó là từng trận gió lạnh cắt thịt.

Bài tham dự cuộc thi viết "Nước Nga trong tôi" số 11:
Mời bạn xem tất cả bài dự thi tại đây.​

Tên tác giả: Nguyễn Trọng Du​

Năm sinh: 1992​

Nơi sống và học tập: Thành phố Volgograd – LB Nga​

Để bầu chọn, xin mời bạn nhấn vào các ngôi sao bên trên ứng với số điểm bạn chọn. ​

​

Click to expand...

Mở lòng ra yêu là chấp nhận để vòng xoáy đó quăng quật và nuốt chửng, khó lòng bứt ra được để kiếm tìm bến bờ yêu thương khác. Biết đấy, nhưng cũng biết rằng tình yêu muôn đời vẫn thế. Cố gượng ép thì có nghĩa gì đâu…

Vậy là cuối cùng thì những cơn gió đầu mùa lạnh buốt đã về. Rồi cả nước Nga lại được đắp chung tấm áo tinh khôi, một vẻ đẹp rất hào phóng ban phát cái cảm giác chới với và cô quạnh. Thì lại co mình trước một mùa giá buốt không đâu.

Đông tràn qua, không khí êm dịu, trong lành và tươi mát.. Dưới trời nắng vàng tựa mật ong, những con đường như vừa được cọ rửa và phủ lên bằng bụi thủy tinh sạch sẽ… Tuyết rơi, chậm và nhỏ mịn. Một màu trắng tinh khiết hồ hởi chạy đến cuối chân trời xa xăm lạnh lẽo, bước từng bước thật chậm trên nền tuyết xốp khô để nghe những tiếng ken két dưới đế giày như âm thanh cọt kẹt mở ra cánh cửa thế giới của bà chúa tuyết... Những đêm dài thức khuya bất giác nhìn qua ô cửa sổ nom tuyết mệt mỏi rơi rơi như sợ làm đôi cành non mới nhú độ hè rung rung xấu hổ, có làm kẻ qua đường nghe đêm lạnh lẽo và yên ắng lết đi mới thấy hết vẻ ì ạch quạnh hiu của nó. Xa xa hiện ra hàng thùy dương phủ tuyết cúi gầm đầu như kẻ tu hành nhìn xuống ánh trăng sõng soài trên mặt đất... Những vị ấy nhìn nhau và cố dỗ khéo làm khuôn mặt trở nên ảm đạm và thảm sầu hơn bao giờ hết, thậm chí dường như họ làm điệu với chính nỗi đau khổ của mình. Mình nhìn hàng cây ấy rất lâu, thấy những đám mây chụm lại bay ra xa thì thầm với nhau chuyện gì bằng tiếng Nga mà cả mình hàng cây kia không nên biết, trong đêm chỉ còn những suy tư chua chát của hàng cây nhợt nhạt tưởng như vang lên thành tiếng mà mình có thể nghe được từ bản giao hưởng mới chạy được nửa chừng, và cõi lòng vốn lắng sâu lại thêm nặng nề như vẫn dập dìm trong một cơn ác mộng…

Thực ra đám trẻ du học sinh chạm vào mùa đông nước Nga rõ ràng nhất trên con đường mỗi ngày đi học. Trời thì lạnh, gió tuyết vẫy vùng lùa sâu vào từng nếp áo, ngồi xe bus ấm áp chừng chục phút tới trường như mấy bạn nữ hẳn sẽ ấm áp hơn, nhưng mình thường chọn bước đi trên đôi chân lọt thỏm cặp giày đông to tướng. Đường đến trường bao giờ cũng phải đi qua hàng cây bị đóng băng sừng sững ôm đồm mang lên mình bao nhiêu là tuyết. Giá cứ như lúc ở nhà hay lúc mới qua đây, mình sẽ thích thú đứng ngắm hàng giờ không biết chán, kiếm máy ảnh này nọ kêu chụp ké nhờ một vài pô, nhưng trong cái lạnh làm tê da mặt và nước mũi gần như cũng bị đóng băng lạnh buốt, chân thì bước một bước mà trượt cả đoạn, mình chỉ muốn nhanh về chiều, được quay lại KTX ôm lấy cái gối mùi kem nghệ mà lăn quay ra ngủ, chỉ thấy hàng cây hợm hĩnh với khuôn mặt lúc nào cũng bệch bạc và lạnh lẽo, nhìn qua có vẻ như thản nhiên, như đang mừng vui với riêng một suy nghĩ nào đó trong đầu nhưng cũng đầy vẻ khiêu khích sẵn sàng chực ném ra những lời độc địa, khinh miệt để cười lên hô hố nhìn đời một cách đanh ác hả hê. Thật lạ vì đôi khi mình cũng dừng lại nhìn lũ khổng lồ bất động ấy, muốn ném đá vào chúng để nghe băng tuyết rơi xuống rào rào mà chỉ trỏ, mà cười lên ngạo nghễ, nhiều lúc cũng chột dạ sợ mình thay đổi đến mức thiếu âm đức và mất nhân tâm…

Hơn 6 tiếng học trên trường, hào hứng có, uể oải có, thoải mái với áo cộc tay rồi khó chịu vì giày đông vướng víu cũng có. Chuông báo hết giờ vang lên, ùa ra, xếp hàng lấy áo khoác ngoài rồi theo dòng người về lối cửa chính. Bước khỏi cánh cửa gỗ nặng nề ấy của trường ĐH, trời đã nhá nhem tối, nom qua bên kia đường chỉ thấy thấp thoáng ẩn hiện vài bóng cao cao nữ sinh Sư Phạm tan trường đang tíu tít rảo bước đùa nhau. Gió trời phả vào mặt, cũng may vì đợt này tuyết mới chỉ rơi vào giữa đêm khuya… Quàng lại khăn, cẩn thận kéo lên tận cổ chiếc khóa áo khoác rộng thùng thình, tay hơi cóng đội mũ len rồi chụp mũ áo khoác lên tránh gió, mình thu tay vào trong tay áo rồi rảo bước thật nhanh dưới ánh đèn đường mờ ảo. Đêm sẫm sẫm tối, hơi ngước mắt lên khỏi mặt đường trơn trượt chỉ thấy ánh đèn giao thông xanh đỏ… Một làn khói thơm mùi ca cao lẫn với cà phê bay ra từ những ki-ốt bán hàng làm bụng mình kêu lên đòi ăn từ bữa sáng lúc 3 giờ. Dường như một miếng thịt nướng lúc quá trưa là không đủ giữ ấm đến hết cặp 6 lúc 18h20 thì phải. Thế là một ngày ngắn lại qua, ngày qua ngày, nhanh chóng mà thật nặng nề, cảm tưởng mỗi ngày trôi đi là một cú giáng mạnh bạo hết sức của tay lực sĩ nào đó muốn chứng minh mình mạnh hơn tất cả…

Chẳng hay mọi người ra sao, chứ mình không tìm thấy nhiều niềm vui giữa mùa Đông ở xứ xa xôi này cho lắm. Cũng bởi cả tuần rồi chưa ra khỏi Ký Túc, toàn bộ tầm nhìn chỉ hạn hẹp qua cửa kính nhà bếp chẳng có gì thay đổi, bao giờ cũng là mấy cành cây khẳng khiu trơ trọi đâm ngang qua trong gió làm chỗ nghỉ chân tạm bợ rũ rũ bộ cánh đầy tuyết của đám chim trời, bên dưới là vài chiếc xe đậu chết dí một chỗ kể từ đầu mùa tưởng chừng như đã chìm hẳn trong lớp tuyết dày không biết đã chồng lên nhau bao nhiêu lượt.. Rõ đó là một sự trừng phạt, hẳn Tạo hóa muốn tất cả đứng ở đây mãi cho đến một ngày hóa đá với nhau.. Cứ đứng cả giờ trong bếp, nghe những cành cây rắc rắc đệm theo tiếng khóc hu hu gió luồn qua khe cửa, nom ra cả một vùng không gian rộng lớn nhưng ngột ngạt đến nghẹt thở trước mắt và gắng tìm ra một chút gì đó đổi thay để giết chết thời gian cũng chẳng dễ dàng… Muốn thú vui cảnh lạ thì phải nắm tay ai đó bước ra ngoài kia đi dạo, uống ca cao nóng, ghé qua trung tâm thương mại cho kịp bộ sưu tập mới về, vô khu giải trí dìu nhau trượt băng, ném bowling hay xách theo máy ảnh bắt vội lấy những khung trời. “Chẳng lẽ trong cái thời tiết này lại có tâm trạng mà viết với lách. Nhấm nháp một cái gì đó nóng sốt ngon lành rùi chui vô chăn ấm ngủ có tốt hơn không !!?” Mình thì lười biếng quá, lại ít ham vui, thôi thì ngày qua ngày cứ thu vào tầm mắt cái tĩnh cảnh đơn điệu từ nhà bếp để đem theo vào cả những giấc mơ, lãng mạn thơ mộng có mà tẻ nhạt hãi hùng cũng có, những thứ mà con bé ở nhà chẳng bao giờ mơ thấy được…


Từ nơi sâu thẳm nhất, mình nghe rõ những trăn trở như sóng triều cuối ngày đang cuồn cuộn và kèo nèo rõ rệt hơn. Chán nản, hy vọng, giận dỗi, yêu thương... tất cả những cảm xúc đã và chưa thể gọi được thành tên ấy đã đi vào chồng chất, đến nỗi mình có trầm ngâm cả ngày cũng chẳng thể hiểu hết được. Đôi khi cũng muốn làm một cái gì đó khác trước, muốn viết gì đó về cái này cái kia, về những thứ đập vào mắt mỗi ngày, cao đẹp có, xấu xa có. Nhưng chỉ cần ngán ngẩm nhìn ra ngoài trời tuyết lãng đãng buông, đưa thìa húp xì xụp lấy chút súp, tay lại lười viết, lười nghĩ, trong đầu chỉ còn vo ve những câu hỏi và trở trăn không lối thoát.. Rồi ngả mình nằm xuống cuộn trong chăn ngủ chừng vài tiếng, hôm sau lại tất bật trên trường xì xồ tiếng Nga, chạy theo bài vở, ngay cả những suy nghĩ đó cũng bị lãng quên! Nhưng chúng đâu có dễ dãi mà bỏ qua cho mình như vậy, chúng chỉ tạm thời chịu khúm núm dưới chồng sách vở, chực đợi những ngày mưa, những ngày rảnh rang lại rủ nhau tự đâu kéo về để thóa mạ, để vu cáo, để hành hạ và đầy ải lương tâm một kẻ ưa suy nghĩ quá nhiều.


Người đời có kẻ vẫn mải mê đi kiếm những bến bờ mới, lạ và xa, còn mình thì nghĩ khác, đi xa mới hay tình yêu ở đâu rồi cũng thế, có người vì nó mà hạnh phúc, cũng có kẻ bởi nó mà tiều tụy, khổ đau.. Ấy thế mà luôn có thiếu gì đâu bao kẻ si tình ngày đêm mong chờ những lời hồi đáp. Những hồi đáp thì ngắn gọn và đơn giản thôi, gật đầu đồng ý hay lẳng lặng quay đi, cho người ta mừng vui hay mang đến muộn phiền, ấy thế mà ai cũng mong nhận được. Mình đã có một thời như thế, từng yêu rất nhiều nhưng cuối cùng vẫn chẳng được yêu, cho tới bây giờ điều đó chẳng còn quan trọng nữa. Tự ngẫm lại thì đến cái ta còn không trọn vẹn, vậy sao dám tham lam đòi hỏi một thứ trọn vẹn cho ta…

Thôi thì xa nhau có một cái quyền là được tự do quẩn quanh với một tình cảm không còn biết bấu víu vào đâu, được tự do nhớ thương mình với mình, ít phải gặp nhau cho sùng sượng… Lại về rồi, mùa đông đấy, mùa yêu thương đấy, mùa cho những bàn tay tìm thấy những bàn tay, còn mình thì chả biết kiếm đâu như ngày xưa một bờ môi rối bời run rẩy.

Chẳng buồn nghĩ nữa, cứ dang tay đón mùa Đông tới, sở hữu một vòng tay là đủ, tham lam nhiều hóa nhạt nhẽo cả thôi!

Bài viết cuộc thi viết "Nước Nga trong tôi" số 15:
Mời bạn xem tất cả bài dự thi tại đây.

Tên tác giả: Lê Thùy Dương
Năm sinh: 1992
Nơi sống và học tập: Trường đại học Xây dựng Moscow

Để bầu chọn, xin mời bạn nhấn vào các ngôi sao bên trên ứng với số điểm bạn chọn.

Click to expand...

Tôi viết note này, nói đúng hơn là bức thư này tặng cho một người bạn – người đã ở cùng tôi 5 năm khi tôi còn học bakalavp ở Tambov – một thành phố nhỏ nằm cách Moscow hơn 450km về phía đông nam, nhân dịp tôi về thăm thầy, thăm các bạn trong dịp năm mới 2016 vừa qua, cũng chính vào đêm sinh nhật tôi tròn 25 tuổi.

Vì tôi nhớ cậu ấy và tôi biết cậu ấy cũng nhớ tôi, nhớ thành phố ấy, nhớ quãng thời gian tuổi trẻ đẹp nhất của thời thanh xuân đã qua..

Tôi đã về và đi đến những nơi chúng tôi từng đến, để kể cho cậu ấy nghe về những kỉ niệm chúng tôi đã cùng trải qua. Tôi biết viết như vậy sẽ nhiều người không hiểu, nếu như họ không sống ở đó, hoặc chưa từng ghé đến chơi. Nhưng tôi mong họ sẽ hiểu cảm xúc của tôi khi tôi viết những dòng này, mong những anh chị và các em đã và sẽ học ở đó hiểu những dòng này, rằng thành phố nhỏ bé ấy đã cho tôi quãng thời gian đẹp đẽ thế nào, để mỗi khi quay đầu lại, tôi lại thấy mình may mắn và bình yên vô cùng..

***
“Cậu à,

Tớ về thành phố mình từ lúc trời chưa hửng nắng. Không như mọi khi có bọn cậu, lần này mình tớ xuống tàu, hành lí vẻn vẹn có chiếc balo đen mà chính tớ cũng cảm thấy xa lạ.

Nhìn thấy đường tàu, nhìn thấy tuyết, thấy những con người, những con đường, tự nhiên tớ cười, nụ cười vì bình yên đầu tiên sau chuỗi ngày vừa qua.

Tớ nhớ cậu quá cậu à. Tớ đi qua những con đường mà mình đã từng qua. Tớ nhớ từng suy nghĩ trên từng đoạn đường mà tớ đã trải. Lần đầu tớ bước lên bus 18. Không chắc nó dẫn tớ đến đâu, nhưng tớ biết, ở thành phố của tớ, tớ sẽ không thể bị lạc thêm nữa.

Đêm qua trên tàu, tớ đã nghĩ ngày đầu tiên của tuổi 25 này sao mà chông chênh và nhẹ bẫng như thế. Tớ sẽ một mình như thế sao. Những gì tớ chọn đã dẫn tớ đi xa như thế sao..

Điểm đến đầu tiên của tớ là Rio. Nó rực rỡ hơn nhiều lúc bọn mình còn ở. McDonald vẫn ở đó. Nhưng không có cậu, tớ không thấy quen. Tớ muốn có cậu ở đây, cùng với tớ. Làm những chuyện mà mình vẫn làm..

Trời vẫn chưa sáng. Mùa đông mà. Tuyết rơi êm không in một dấu chân. Tớ chuyển bus. Đi qua con đường mà ngày trước tớ đã đi bộ. Đi qua cả Magnhit. Đi qua nơi mình đã đóng tiền mạng. Đi qua cả hàng tùng mà tớ vẫn yêu. Đến cây cột đèn, đến biển báo bus cũng làm tớ muốn đứng lại một chút. Tớ thấy bóng cậu bên cạnh tớ. Chờ tớ. Cậu chẳng bao giờ bỏ tớ lại phía sau..

Tớ đến Asan. Như 1 con dở quay máy chụp 4 phương. Nhưng mà sớm quá, ông bảo vệ không cho tớ vào. Lại là lần đầu tiên trong đời tớ đứng chờ ngoài trời tuyết -18 độ đến gần nửa tiếng. Cũng vui. Vì ít ra tớ biết tớ chờ đợi điều gì. Siêu thị thay đổi cũng nhiều. Tớ chẳng tìm được những gì tớ muốn mua. Bát 2 cái tai cũng không còn nữa. May mà mua đc 2 chai vang. Qua bao nhiêu thời gian mà tớ vẫn nhớ, vẫn nhận ra. Kì diệu thật đấy.

Trong ấy, nhiều cửa hàng chưa mở cửa. Nhiều cửa hàng đóng cửa luôn rồi. Nhiều thứ mình chẳng thể tìm lại được nữa.

Lại lên bus thứ 3 về ốp. Tớ đi qua Festival. Nó cũng chưa ngủ dậy. Tớ đi qua Uley – cái nơi đêm nào cũng nhấp nháy đèn dây mà tớ thích ấy. Nhưng đèn đuốc không còn sáng trưng. Thời kì rực rỡ nhất đã qua rồi. Tớ đi qua cả nhà thờ. Vẫn lạnh lẽo im lìm như những mùa đông đó.

Rồi tớ về với Okean. Đi qua cả hiệu thuốc mình vẫn mua tinh dầu. Đi qua cả chợ cóc, nơi mà cậu vẫn chiều tớ, mua mâm xôi mỗi khi tớ đòi ăn. Trường mình bên kia đường, đèn đóm im lìm mà tớ thấy sao xa xôi quá.

Tớ đi mua bút đấy, tận 21 cái ))). Tớ định đi chụp ảnh thẻ nữa, mà hình như bà ấy chưa làm việc. Chỗ mình hay mua vòng ấy, nó vẫn thế chẳng khác gì.. Tớ đi qua cửa bên kia, mua một bàn cờ vua nữa.. Chẳng biết để làm gì vì tớ cũng chẳng biết chơi với ai. Tớ chỉ nghĩ những thứ tớ từng có thì tớ vẫn muốn có lại..

Chỗ qua đường ấy, vẫn thế cậu ạ. Đường về ốp ấy, cũng vẫn y nguyên. Chỗ mình chụp ảnh mùa thu ấy, vẫn ở đó, vẫn im lặng ở đó..

Giờ tớ về đây với một tâm thế khác. Không phải với sự háo hức của ngày nhập trường. Không phải sự xa cách vì khoảng cách của những điểm đến xa xôi. Tớ thấy như là sự trở về. Về với nhà của tớ. Của nơi nhẽ ra tớ phải thuộc về. Nhưng tớ ước cậu ở cạnh tớ lúc này. Giữa bao nhiêu thứ đổi thay, tớ ước tớ có một điều không thay đổi. Nhưng cậu không có ở đây..

Tớ đã nghĩ tối nay sẽ trôi qua êm đềm thôi. Vậy mà mọi người lại tổ chức sinh nhật cho tớ nữa. Cậu lại bày vẽ ra rồi )))). Tớ biết cậu sẽ không để tớ phải tủi thân, nhưng mà cái tớ cần là sự hiện diện của cậu, là một cái ôm mà tớ có thể thực sự cảm nhận, cậu hiểu không..

Tớ nhớ cậu quá cậu à. Tớ nhớ khoảng thời gian ấy. Cậu ở cạnh tớ. Không cần nói nhiều. Mở mắt ra là thấy nhau. Nước mắt của tớ, nụ cười của tớ, đổi thay của tớ mình cậu chứng kiến. Cậu là người duy nhất biết lúc chạy ra khỏi nhà thì tớ sẽ đi đâu. Cũng là người duy nhất cứ thế đuổi theo tớ. Cậu là người duy nhất biết lúc buồn tớ làm gì, lúc say tớ làm gì. Cũng là người duy nhất giữ tớ bình tĩnh lúc tớ quên mất mình là ai..

Tớ nhớ cậu lắm cậu à. Tớ nhớ chúng ta. Tớ nhớ khoảng thời gian đã mất.
Còn tớ, tớ đã lạc đi quá xa..
Chào tuổi 25 của tớ. Chào cậu. Hẹn gặp lại cậu vào một ngày không xa. Cậu biết là tớ luôn chờ cậu. Cậu cũng hãy biết là tớ yêu cậu, yêu rất nhiều...

Minchimcu nói:

Tôi viết note này, nói đúng hơn là bức thư này tặng cho một người bạn – người đã ở cùng tôi 5 năm khi tôi còn học bakalavp ở Tambov – một thành phố nhỏ nằm cách Moscow hơn 450km về phía đông nam, nhân dịp tôi về thăm thầy, thăm các bạn trong dịp năm mới 2016 vừa qua, cũng chính vào đêm sinh nhật tôi tròn 25 tuổi.

Vì tôi nhớ cậu ấy và tôi biết cậu ấy cũng nhớ tôi, nhớ thành phố ấy, nhớ quãng thời gian tuổi trẻ đẹp nhất của thời thanh xuân đã qua..

Tôi đã về và đi đến những nơi chúng tôi từng đến, để kể cho cậu ấy nghe về những kỉ niệm chúng tôi đã cùng trải qua. Tôi biết viết như vậy sẽ nhiều người không hiểu, nếu như họ không sống ở đó, hoặc chưa từng ghé đến chơi. Nhưng tôi mong họ sẽ hiểu cảm xúc của tôi khi tôi viết những dòng này, mong những anh chị và các em đã và sẽ học ở đó hiểu những dòng này, rằng thành phố nhỏ bé ấy đã cho tôi quãng thời gian đẹp đẽ thế nào, để mỗi khi quay đầu lại, tôi lại thấy mình may mắn và bình yên vô cùng..

***
“Cậu à,

Tớ về thành phố mình từ lúc trời chưa hửng nắng. Không như mọi khi có bọn cậu, lần này mình tớ xuống tàu, hành lí vẻn vẹn có chiếc balo đen mà chính tớ cũng cảm thấy xa lạ.

View attachment 2445​

Nhìn thấy đường tàu, nhìn thấy tuyết, thấy những con người, những con đường, tự nhiên tớ cười, nụ cười vì bình yên đầu tiên sau chuỗi ngày vừa qua.

Tớ nhớ cậu quá cậu à. Tớ đi qua những con đường mà mình đã từng qua. Tớ nhớ từng suy nghĩ trên từng đoạn đường mà tớ đã trải. Lần đầu tớ bước lên bus 18. Không chắc nó dẫn tớ đến đâu, nhưng tớ biết, ở thành phố của tớ, tớ sẽ không thể bị lạc thêm nữa.

Đêm qua trên tàu, tớ đã nghĩ ngày đầu tiên của tuổi 25 này sao mà chông chênh và nhẹ bẫng như thế. Tớ sẽ một mình như thế sao. Những gì tớ chọn đã dẫn tớ đi xa như thế sao..

Điểm đến đầu tiên của tớ là Rio. Nó rực rỡ hơn nhiều lúc bọn mình còn ở. McDonald vẫn ở đó. Nhưng không có cậu, tớ không thấy quen. Tớ muốn có cậu ở đây, cùng với tớ. Làm những chuyện mà mình vẫn làm..

Trời vẫn chưa sáng. Mùa đông mà. Tuyết rơi êm không in một dấu chân. Tớ chuyển bus. Đi qua con đường mà ngày trước tớ đã đi bộ. Đi qua cả Magnhit. Đi qua nơi mình đã đóng tiền mạng. Đi qua cả hàng tùng mà tớ vẫn yêu. Đến cây cột đèn, đến biển báo bus cũng làm tớ muốn đứng lại một chút. Tớ thấy bóng cậu bên cạnh tớ. Chờ tớ. Cậu chẳng bao giờ bỏ tớ lại phía sau..

View attachment 2446​

Tớ đến Asan. Như 1 con dở quay máy chụp 4 phương. Nhưng mà sớm quá, ông bảo vệ không cho tớ vào. Lại là lần đầu tiên trong đời tớ đứng chờ ngoài trời tuyết -18 độ đến gần nửa tiếng. Cũng vui. Vì ít ra tớ biết tớ chờ đợi điều gì. Siêu thị thay đổi cũng nhiều. Tớ chẳng tìm được những gì tớ muốn mua. Bát 2 cái tai cũng không còn nữa. May mà mua đc 2 chai vang. Qua bao nhiêu thời gian mà tớ vẫn nhớ, vẫn nhận ra. Kì diệu thật đấy.

Trong ấy, nhiều cửa hàng chưa mở cửa. Nhiều cửa hàng đóng cửa luôn rồi. Nhiều thứ mình chẳng thể tìm lại được nữa.

Lại lên bus thứ 3 về ốp. Tớ đi qua Festival. Nó cũng chưa ngủ dậy. Tớ đi qua Uley – cái nơi đêm nào cũng nhấp nháy đèn dây mà tớ thích ấy. Nhưng đèn đuốc không còn sáng trưng. Thời kì rực rỡ nhất đã qua rồi. Tớ đi qua cả nhà thờ. Vẫn lạnh lẽo im lìm như những mùa đông đó.

Rồi tớ về với Okean. Đi qua cả hiệu thuốc mình vẫn mua tinh dầu. Đi qua cả chợ cóc, nơi mà cậu vẫn chiều tớ, mua mâm xôi mỗi khi tớ đòi ăn. Trường mình bên kia đường, đèn đóm im lìm mà tớ thấy sao xa xôi quá.

Tớ đi mua bút đấy, tận 21 cái ))). Tớ định đi chụp ảnh thẻ nữa, mà hình như bà ấy chưa làm việc. Chỗ mình hay mua vòng ấy, nó vẫn thế chẳng khác gì.. Tớ đi qua cửa bên kia, mua một bàn cờ vua nữa.. Chẳng biết để làm gì vì tớ cũng chẳng biết chơi với ai. Tớ chỉ nghĩ những thứ tớ từng có thì tớ vẫn muốn có lại..

View attachment 2447​

Chỗ qua đường ấy, vẫn thế cậu ạ. Đường về ốp ấy, cũng vẫn y nguyên. Chỗ mình chụp ảnh mùa thu ấy, vẫn ở đó, vẫn im lặng ở đó..

Giờ tớ về đây với một tâm thế khác. Không phải với sự háo hức của ngày nhập trường. Không phải sự xa cách vì khoảng cách của những điểm đến xa xôi. Tớ thấy như là sự trở về. Về với nhà của tớ. Của nơi nhẽ ra tớ phải thuộc về. Nhưng tớ ước cậu ở cạnh tớ lúc này. Giữa bao nhiêu thứ đổi thay, tớ ước tớ có một điều không thay đổi. Nhưng cậu không có ở đây..

Tớ đã nghĩ tối nay sẽ trôi qua êm đềm thôi. Vậy mà mọi người lại tổ chức sinh nhật cho tớ nữa. Cậu lại bày vẽ ra rồi )))). Tớ biết cậu sẽ không để tớ phải tủi thân, nhưng mà cái tớ cần là sự hiện diện của cậu, là một cái ôm mà tớ có thể thực sự cảm nhận, cậu hiểu không..

Tớ nhớ cậu quá cậu à. Tớ nhớ khoảng thời gian ấy. Cậu ở cạnh tớ. Không cần nói nhiều. Mở mắt ra là thấy nhau. Nước mắt của tớ, nụ cười của tớ, đổi thay của tớ mình cậu chứng kiến. Cậu là người duy nhất biết lúc chạy ra khỏi nhà thì tớ sẽ đi đâu. Cũng là người duy nhất cứ thế đuổi theo tớ. Cậu là người duy nhất biết lúc buồn tớ làm gì, lúc say tớ làm gì. Cũng là người duy nhất giữ tớ bình tĩnh lúc tớ quên mất mình là ai..

Tớ nhớ cậu lắm cậu à. Tớ nhớ chúng ta. Tớ nhớ khoảng thời gian đã mất.
Còn tớ, tớ đã lạc đi quá xa..
Chào tuổi 25 của tớ. Chào cậu. Hẹn gặp lại cậu vào một ngày không xa. Cậu biết là tớ luôn chờ cậu. Cậu cũng hãy biết là tớ yêu cậu, yêu rất nhiều...

Min,
Tambov, 4/1/2015.”​

Click to expand...

Mùa hè vừa rồi tôi có ghé qua Tambop, thật bất ngờ Tambop đẹp và thanh bình như vậy ! . Tình cờ gặp một nữ nhà thơ...

Bài viết tham dự cuộc thi viết "Nước Nga trong tôi" số 16:
Mời bạn xem tất cả bài dự thi tại đây.​

Tên tác giả: Đỗ Văn Tiến
Năm sinh: 1950
Nơi sống: Thành phố Quy Nhơn – Việt Nam.

Để bầu chọn, xin mời bạn nhấn vào các ngôi sao bên trên ứng với số điểm bạn chọn.

Click to expand...

Bài viết tham dự cuộc thi viết "Nước Nga trong tôi" số 17:
Mời bạn xem tất cả bài dự thi tại đây.​

Click to expand...

Tên tác giả: Lê Thị Thu Thanh
Nơi sống: Triệu Phong - Quảng Trị - Việt Nam
Để bầu chọn, xin mời bạn nhấn vào các ngôi sao bên trên ứng với số điểm bạn chọn.

​

Click to expand...

Nhắc đến nước Nga làm gợi lại trong tôi bao nhiêu những tên tuổi, những câu chuyện, những bộ phim, những thành phố với những công trình kiến trúc độc đáo, văn hóa, con người và ngôn ngữ nơi đây. Lần đầu tiên tôi biết đến nước Nga qua lời kể của bố tôi về cuốn tiểu thuyết “Thép đã tôi thế đấy” của một nhà văn rất nổi tiếng của Nga là Nhi-ca-lai A-xtơ-rốp-xki. Âm hưởng về chàng Pavel Ca-rơ-sa-ghin dũng cảm, tài năng, một chiến sĩ cách mạng đậm chất Nga ấy đã gây ấn tượng mạnh trong lòng tôi và kể từ đó tôi bắt đầu muốn tự mình khám phá nhiều điều hơn nữa về đất nước và con người nơi đây. Phương châm sống của Pa-ven cũng đã trở thành phương châm sống của nhiều thanh niên thế hệ Pa-ven:“Cái quý nhất của con người ta là sự sống. Đời người chỉ sống có một lần. Phải sống sao cho khỏi xót xa, ân hận vì những năm tháng đã sống hoài, sống phí, cho khỏi hổ thẹn vì dĩ vãng ti tiện và hèn đớn của mình, để khi nhắm mắt xuôi tay có thể nói rằng: tất cả đời ta, tất cả sức ta, ta đã hiến dâng cho sự nghiệp cao đẹp nhất trên đời, sự nghiệp đấu tranh giải phóng loài người.....”

Tôi nhớ những cuốn sách văn học đầu tiên tôi được đọc là: Thời thơ ấu, Những trường đại học của tôi, Kiếm sống ( M. Gorky ), Suối thép (A.Xêraphimôvits ), Những linh hồn chết ( N.V. Gogol ), Người con gái viên đại uý ( A. Pushkin ), Người anh hùng của thời đại chúng ta ( M. Lermontov ), Chuyện chú bé đánh trống (A.P. Gaidar ), Cánh buồm đỏ thắm ( A. Grin ), Con đường đau khổ ( A. Tolstoi ) và một số tác phẩm của các nhà văn Xô-viết mà giờ đây tôi không còn nhớ tên tác giả.

Sau này lớn lên, tình yêu nước Nga lớn dần trong tôi qua những tác phẩm văn học của một số nhà văn nổi tiếng là: Chiến tranh và hòa bình (N.L Tolstoi)- tiểu thuyết xuất sắc nhất ; Bút ký người đi săn ( I.S. Turgeniev )- tác phẩm du ký xuất sắc nhất ; Sông Đông êm đềm ( M.K. Solokhov )- tiểu thuyết hoành tráng nhất ; Taras Bulba ( N.V. Gogol )- tiểu thuyết bi tráng nhất ; Đất vỡ hoang ( M.K. Solokhov )- tiểu thuyết khôi hài nhất; Chuyện núi đồi và thảo nguyên ( T. Aimatov )- tác phẩm văn xuôi giàu chất thơ nhất ; Evgeni Onegin (A.S.Pushkin )- trường ca hay nhất v.v...

Qua những tác phẩm văn học đó tôi hiểu và thương cho từng số phận nhân vật như thương Anđrây Xô-cô-lốp trong “ Số phận con người” của M. Solokhov là chiến sĩ Hồng quân Liên Xô đã tham gia chống phát xít trong thế chiến thứ hai, khi trở về thì thương tích đầy mình. Va-ni-a, chú bé mồ côi cha mẹ chết vì chiến tranh, cũng đang lang thang đói rách. Xô-cô-lôp nhận bé làm con nuôi. Số phận con người của M. Solokhov đã khiến ta suy nghĩ nhiều hơn đến số phận của từng con người cụ thể sau chiến tranh. Tác phẩm đã khẳng định một cách viết mới về chiến tranh: không né tránh mất mát, không say với chiến thắng mà biết cảm nhận chia sẻ những đau khổ tột cùng của con người sau chiến tranh. Từ đó mà tin yêu hơn đối với con người. Số phận con người khẳng định sức mạnh của lòng nhân ái, tinh thần trách nhiệm, nghị lực con người. Tất cả những điều đó sẽ nâng đỡ con người vượt lên số phận. Tác phẩm khám phá và ca ngợi tính cách Nga, đó là sự cứng rắn ý chí kiên cường có niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống và tâm hồn nhân hậu sâu sắc.

Tôi đã miệt mài đọc những cuốn sách đó mê mẩn, chim đắm vào thiên nhiên, phong cảnh, xã hội Nga thời phong kiến Sa hoàng, rồi lại sục sôi cùng bầu không khí cách mạng tháng Mười Nga cùng sự khốc liệt bi tráng của chiến tranh thế giới thứ 2, khi nhân dân Liên Xô tiến hành cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại chống lại chủ nghĩa phát-xít. Với một tâm trạng như vậy, tôi đã biết thích mẫu nhân vật có chất anh hùng, kiểu như vị công tước Andray Ponkonsky ( Chiến tranh và hòa bình ), Olech Cosevoi và những thanh niên kôm-xô-môn ( Đội cận vệ thanh niên), chú bé đánh trống v.v...

Tuổi trẻ học đường chớm yêu đương mong manh biết hương vị của tình yêu đôi lứa toát ra từ những nhân vật, những cuốn sách văn học Nga vốn luôn thấm đẫm tình người. Những tình cảm đó len lỏi trong trái tim nhiều người, ít nhiều dẫn dắt họ đến với thứ tình cảm tự nhiên đầy hấp dẫn với tuổi mới lớn, tình yêu nam nữ, mối tình đầu... cũng từ những tác phẩm Mối tình đầu của Turgeniev, Anna Karenina của L. Tolstoi, Bông hồng vàng của Paustovski, là Chuyện núi đồi và thảo nguyên của Aimatov, là thơ Pushkin và Lermontov .v.v...

Văn học Nga - Xô-viết đã chinh phục nhiều thế hệ người Việt Nam, trước tiên là bởi tình cảm với quê hương Cách mạng Tháng Mười, với đất nước của V.I.Lenin, sau nữa là vì chính sự xuất sắc của nền văn học đó.Vào thời ấy, hết thảy những ai yêu văn học, ở độ tuổi học trò rồi sống đời sống sinh viên, hoặc ra mặt trận, đều mang trong lòng tình cảm và hình bóng một vài nhân vật hay tác phẩm văn chương Nga - Xô-viết. Ngày ấy, những tác phẩm thắp lên bầu nhiệt huyết của thanh niên Việt Nam và trở thành cẩm nang gối đầu giường là những Thép đã tôi thế đấy, Đội cận vệ thanh niên, Trong chiến hào Stalingrad.

Cuốn tiểu thuyết Thép đã tôi thế đấy đã được dịch ra hơn 70 thứ tiếng và in ra ở hơn 80 nước. Nhà văn Xô Viết Ilya Êrenbua gọi Thép đã đã tôi thế đấy là 'thánh kinh mới” của thanh niên Xô Viết. Bà mẹ của nữ anh hùng Dôi-a đã từng cổ vũ cả một thế hệ thanh niên thế giới chống phát xít trong đại chiến thế giới lần thứ hai, cho biết: "Thép đã tôi thế đấy là sách gối đầu của con tôi". Ở nhiều nước dân chủ nhân dân, Thép đã tôi thế đấy được xem là một tài liệu học tập của Đoàn thanh niên. Năm 1954, đầu tiên ở Việt Nam, tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Xô Viết Nhi-ca-lai A-xtơ-rốp-xki “Thép đã tôi thế đấy” được dịch sang tiếng Việt. Thời gian ấy, trong các chiến hào Điện Biên Phủ mù mịt đạn bom, khói lửa, các chiến sĩ của chúng ta đã chuyền tay nhau bản dịch tóm lược tác phẩm này với cái tên “Luyện thành gang thép”. Cuốn tiểu thuyết đã trở thành người bạn thân thiết, bạn đồng đội và kỷ niệm không thể phai mờ. Và trong suốt 50 năm qua, tác phẩm này đã trở thành cuốn sách gối đầu giường của nhiều thế hệ thanh niên Việt Nam. Trong cuộc đấu tranh yêu nước lâu dài, phần lớn thanh niên Việt Nam đã được trải qua nhiều cảnh ngộ mà Pa-ven đã sống. Năm năm chống phát xít Nhật- Pháp, chín năm chống xâm lược Pháp- Mỹ, một thế hệ thanh niên đông đảo nhất đã chọn con đường của Pa-ven. Nhiều thế hệ cha anh của chúng ta đã nếm tra tấn, khủng bố của nhà tù đế quốc như Paven. Trong những vùng sau lưng địch, nhiều người hy sinh bất khuất trước quân thù như Va-li-a. Trên các chiến trường Việt Nam, biết bao Xê-ri-ô-gia đã bỏ mình và hàng vạn Giắc-ky sinh sôi nẩy nở. Dưới sự lãnh đạo của Hồ chủ tịch và Đảng Cộng sản Việt Nam, chúng ta cùng những chiến đấu của Pa-ven, những gian khổ của Pa-ven, cùng do một tình cảm cách mạng như Pa-ven mà phấn đấu. Chúng ta cảm thấy Pa-ven rất gần với mình. Trong cuốn Mãi mãi tuổi hai mươi, Nguyễn Văn Thạc đã viết:"Paven là một người chân chính, một Đảng viên chân chính. Dĩ nhiên rồi, đó phải là con người của giai cấp, suốt đời trung thành với Đảng, và cống hiến cả đời mình cho cách mạng. Mà mình, dường như vẫn còn nhỏ lắm, trẻ con lắm, chưa là người lớn đâu. Mình còn cá nhân lắm, nhỏ nhen và ti tiện. So bì thiệt hơn, đòi hỏi bao nhiêu thứ. Cuộc sống của mình không bằng 1% cuộc sống của Paven... Đừng lười nữa. Sống say mê và dồn ép lại, đừng để những tháng ngày trôi qua vô vị nữa... Cuộc sống của Paven là một dòng mùa xuân bất tận giữa cuộc đời. Đó là cuộc sống của người Đảng viên trẻ tuổi, cuộc sống của 1 chiến sỹ hồng quân. Mình thèm khát được sống như thế. Sống trọn vẹn cuộc đời dành cho Đảng, cho giai cấp. Sống vững vàng trước những cơn bão táp của cách mạng và của cuộc đời riêng...". Hay trong Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm, Đặng Thuỳ Trâm đã viết đại ý rằng trên mảnh đất miền Nam hầu như không lúc nào ngưng tiếng súng nổ này, 100% các gia đình đều có tang tóc, chết chóc đau thương đè nặng lên mỗi người dân. Vậy mà, ở giữa cái nơi sự "gian nan, chết chóc, hy sinh còn dễ dàng hơn ăn một bữa cơm” ấy, có những người lính như chị nằm dưới công sự nghe giặc đào ở trên mà vẫn kể cho nhau nghe chuyện về anh chàng Pa-ven Ca-rơ-sa-ghin trong "Thép đã tôi thế đấy".

Thép đã tôi thế đấy là một khúc ca tươi đẹp của đời sống. Mỗi trang sách như cuốn thêm máu chảy trong người đọc, nâng cao thêm nhiệt tình cách mạng, thúc giục chiến đấu, thúc giục học tập và làm việc, dạy chúng ta biết yêu biết ghét một cách chính xác và sâu mạnh, khơi lên ở chúng ta những tình cảm lớn, xây dựng cho chúng ta một quan niệm về tình yêu trong sáng, truyền cho chúng ta lòng ham sống và biết sống có lý tưởng. Thép đã tôi thế đấy được sáng tác trong thời kì của những cuộc đấu tranh giai cấp đang diễn ra hết sức dữ dội trên thế giới, thời kì mà lý tưởng là nguồn sống, là sức mạnh đối với rất nhiều thanh niên trẻ trong xã hội, cả Liên Xô, Việt Nam, hay tất cả những thanh niên tiến bộ trên toàn thế giới. Những tấm gương sáng đầy nghị lực và tinh thần hi sinh ấy thật đáng quý, đáng trân trọng biết bao!Thời thế thay đổi, con người đổi thay, vậy Pavel có còn trong lòng thanh niên chúng ta? Hi vọng rằng qua cuốn sách này sẽ tìm thấy những thông điệp đầy sức thuyết phục về xác định lẽ sống đẹp, sống có ích cho mọi người. Sống là để yêu thương và dâng hiến, đó chính là giá trị đích thực của lẽ sống, của con người trong thời kì mới.

Tôi nhớ, văn học Nga - Xô-viết đã làm nên những hiện tương xã hội, những trào lưu nho nhỏ. Ví như, Thép đã thôi thế đấy, đã thôi thúc nhiều nam thanh niên viết đơn tình nguyện ra mặt trận ( thậm chí đã có người cắt tay lấy máu mình để viết đơn ) ; Bài thơ Đợi anh về của K. Ximonov qua bản dịch của nhà thơ Tố Hữu làm nhiều người xúc động, dám hy sinh mà không bi lụy.

Có thể nói chính họ, những nhà văn, nhà thơ ấy, họ quả là tài tình khi đã biết khơi gợi vào trí tò mò và sức tưởng tượng không giới hạn của một con người mà chưa từng đặt chân tới mảnh đất này. Họ đã góp phần không nhỏ trong việc truyền bá văn hóa của đất nước họ đến với thế giới giúp thế giới hiểu hơn về đời sống, phong tục, tập quán cũng như tư tưởng của người dân Nga. Qua những áng văn giúp tôi có cái nhìn sâu hơn thân phận từng con người ở nước Nga qua các giai đoạn lịch sử. Nền văn học Nga là một trong những nền văn học xuất sắc nhất thế giới vào thế kỷ XIX, XX đã có những đóng góp lớn vào kho tàng văn minh nhân loại. Văn học Nga –Xô viết không những dẫn dắt tôi đến lòng yêu cuộc sống và tình yêu đôi lứa, hơn thế còn thắp lên trong tôi sự khát khao của sáng tạo.

Ông được xem là"khởi đầu của mọi khởi đầu"(Gorki), là "nhà cải cách vĩ đại của văn học Nga" (Bielinxki), là"con người của tinh thần Nga" (Gôgôn). Ông chính là Puskin- mặt trời của thi ca Nga. Dường như lịch sử nước Nga đã lựa chọn để trao cho Puskin một sứ mệnh thiêng liêng vĩ đại: Tổng kết sự phát triển của toàn bộ văn học Nga trải qua 8 thế kỉ, đồng thời khai phá những đỉnh cao chói ngời nhất, đưa văn học Nga trở thành những trang vàng rực rỡ nhất của văn học thế giới, làm cho các châu lục phải ngoái nhìn kinh ngạc, thán phục và mến yêu. Với cuộc đời sóng gió và ngắn ngủi, Puskin đã kịp làm cho nước Nga biết bao kỳ tích, ông đã thắng dây cương cho cỗ xe tam mã Nga phi những nước đại đáng kinh ngạc, điều mà ở các nước khác người ta phải đi hàng trăm năm và sức lực của nhiều người, nhiều thời gian cộng lại cũng không dễ gì làm nổi.



Nhắc đến Puskin, chắc hẳn ai cũng nghĩ đến ông với tư cách là một nhà thơ. Cuộc sống bình thường xung quanh là đối tượng của thơ Puskin. Trong thơ ông có bông hoa ép bị lãng quên, có tiếng hót của con chim sơn tước, có bầu trời "thoang thoảng hơi thu", có "con đường mùa đông" tuyết phủ trắng một nỗi buồn khắc khoải, lại có cả những gì rất đỗi bình dị thân thương như túp lều tranh, đống rạ, tấm lưới dân chài…Hơi thơ của Puskin vô cùng độc đáo, nó tràn ngập hiện thực, nó không rắc phấn hồng lên cuộc sống mà miêu tả cuộc sống trong vẻ đẹp tự nhiên chân thật của nó. Đặc biệt Puskin được mệnh danh là nhà thơ của tình yêu. Ông viết những bài thơ tình yêu rất dễ thương cho những người đang yêu. Rất nhiều bài thơ tình của Puskin đã được các thế hệ nhạc sĩ nổi tiếng của Nga chọn để phổ nhạc, vẫn còn vang động như những “khúc dân ca mới” làm nên sự bất tử của thơ ca.

Puskin trước hết là một nhà thơ, nhưng ông cũng sáng tác cả văn xuôi ở mức độ hoàn thiện không thể so sánh được. Đến với thơ ca, dẫu sao Puskin đã có những bậc thầy dìu dắt, còn trên lĩnh vực mới mẻ này ông phải tự mình khai phá những bước đi gần như đầu tiên. Ông được coi là người đặt những viên đá tảng cho nền móng mới mẻ và vững chắc của thể loại, là người cày những luống cày đầu tiên trên mảnh đất hoang sơ của văn xuôi Nga cuối thế kỉ XVIII.Puskin bước vào lĩnh vực văn xuôi với tư cách là một người cách tân trong văn học Nga những năm đầu thế kỷ. Và tập sách này là một minh chứng cụ thể cho những sự sáng tạo đó. Lịch sử Nga sẽ mãi mãi ghi công người sáng tạo nên ngôn ngữ Nga văn học hiện đại- một ngôn ngữ trong sáng, giản dị, sinh động, thuần khiết hơi thở Nga, tâm hồn Nga. Theo lời Bielinxki, thơ ca Nga trước thời kỳ Puskin sáng tác là "một thứ cây được bứng từ nơi khác, chứ không phải là giống cây bản địa" thứ cây chỉ có cành lá mà không có gốc rễ và tư tưởng. Puskin đã đem đến cho nó cội rễ và tư tưởng, tinh thần và khí chất Nga, biến nó thành thứ cây bản địa.

Trước Puskin, nhiều ý kiến cho rằng thi ca Nga chỉ có thể viết bằng loại ngôn ngữ Xlavian (ngôn ngữ dùng để dịch Kinh Thánh). Puskin chứng minh khác hẳn: Thơ ca Nga có thể và cần phải dệt bằng ngôn ngữ nói thường ngày hết sức sống động, giản dị, trong sáng và hàm súc của nhân dân. Ông đã hoà quyện tuyệt vời hai dòng văn học vốn tồn tại tách bạch hàng bao thế kỉ nay ở Nga là văn học dân gian và văn chương bác học, xóa đi khoảng cách giữa "ngôn ngữ cao quý" và "ngôn ngữ thấp kém". Trong các tác phẩm Người da đen của Piốt đại đế, Tập truyện ông Ivan Pêtơrôvich Benkin đã quá cố, Đôbrốpxki, Con đầm pích, Người con gái viện đại úy..., nhà văn đã bỏ lối miêu tả rườm rà, dẫn dắt mà chỉ lựa chọn những từ ngữ ngắn gọn, chính xác điều này thể hiện rõ ở ngay phần mở đầu của các tác phẩm.

Đề tài và nhân vật trong văn xuôi Puskin khá đa dạng. Khác với văn xuôi đương thời và các giai đoạn trước chỉ chú ý đến đời sống của tầng lớp quý tộc cung đình với những sinh hoạt xa hoa, trụy lạc hay những mối tình lãng mạn của những “chàng”, “nàng”, Puskin gắn sáng tác của mình với thực tế sôi động, với số phận của những con người thuộc lớp dưới của xã hội. Đồng thời, nhà văn khai thác đề tài lịch sử và những biến cố bước ngoặt ảnh hưởng đến vận mệnh dân tộc. Trong truyện Rô-la-liép, nhà văn lấy bối cảnh nước Nga những năm đầu thế kỷ XIX mà trung tâm là cuộc chiến tranh 1812. Thông qua câu chuyện tình của một cô gái quý tộc Nga với một sĩ quan Pháp, Puskin phân tích tính cách bợ đỡ mù quáng của giới quý tộc cung đình Nga đối với phương Tây và thói háo danh vô liêm sỉ của chúng đối với chủ nghĩa yêu nước và tinh thần anh dũng của nhân dân Nga.Trước cảnh Matxcơva bị thiêu cháy, nhân vật Pôlia tự hào nói rằng: “... ta có thể tự hào rằng mình là một người Nga! Thiên hạ sẽ phải sửng sốt vì sự hy sinh lớn lao này!Bây giờ thì dù cho chúng ta có suy tàn, tôi cũng không sợ nữa, danh dự của chúng ta đã được cứu vãn. Không bao giờ Châu Âu còn dám đối chọi với một dân tộc đã tự mình chặt đứt cánh tay của mình, tự đốt cháy kinh đô của mình”.

Quan tâm đến những vấn đề lịch sử, đặc biệt là các cuộc khởi nghĩa nông dân vào thế kỷ XVIII là động lực thúc đẩy Puskin viết Người con gái viên đại úy.Trong tác phẩm dòng đời và dòng lịch sử chảy hoà vào nhau một cách tự nhiên, mạch truyện linh hoạt và liên tục, đâm đà phong cách dân gian. Puskin đã xây dựng nên hình ảnh đầy chất hiện thực và huyền thoại về người anh hùng áo vải Êmiliên Pugatsốp, vừa bình dị hoà đồng như đứa con đẻ của nhân dân, vừa hào hùng khí phách như tráng sĩ Nga trong truyện cổ.

Một mảng hiện thực sinh động trong văn xuôi Puskin là viết về những “con người nhỏ bé”, những viên chức nghèo, những người làm nghề lương thiện, những tiểu thư nông dân có cuộc sống bấp bênh và công việc nặng nhọc. Trước Puskin "con người nhỏ bé" đã có mặt trên trang văn học Nga, nhưng đó là những con người được nhìn từ cặp mắt thương hại, thái độ quan tâm hời hợt của kẻ bề trên ban ơn xuống, hoặc được rắc phấn hồng che đi ranh giới, mâu thuẫn với những kẻ quyền quý cao sang. Puskin đã thực sự đưa ra được hình tượng hết sức chân thực về "con người nhỏ bé" với một thái độ trân trọng, đồng cảm.
Truyện Người quản trạm nhà văn kể về số phận trớ trêu, gian khổ của Xamxôn Vưrin. “Con người nhỏ bé”, lương thiện và cần mẫn ở trạm giao thông heo hút trên đất Nga này bị lăng nhục thậm tệ và người con gái duy nhất của ông đã bị lừa đi theo một hành khách đểu cáng. Viết về những con người này Puskin không hề tô vẽ, nội tâm và chân dung bên ngoài của nhân vật cứ hiện ra chân thật, tự nhiên, rõ nét. Puskin chân thành chia sẻ công việc, ước mơ, cảm thương sâu sắc cho những số phận nghiệt ngã của con người thuộc tầng lớp dưới, thể hiện lòng căm giận những bất công ngang trái ở đời.

Ngoài ra hình tượng Con người thừa là đóng góp đáng kể của Puskin cho văn học Nga và thế giới. Với hình tượng này nhà văn đã vẽ nên chân dung chân thực, sống động của một lớp thanh niên thời đại- một kiểu sản phẩm tất yếu của điều kiện xã hội lúc bấy giờ, dự báo những tính cách mới sẽ phát triển. Đây là điểm mới của văn xuôi Puskin, là sự chiến thắng của chủ nghĩa hiện thực đối với chủ nghĩa lãng mạn. Trong văn xuôi Puskin, đặc biệt là truyện ngắn thường có kết cấu ngắn gọn, súc tích, chặt chẽ. Sự ngắn gọn về hình thức và ngôn từ nhưng không ngắn về nội dung phản ánh. Các truyện của Puskin đưa người đọc tiếp xúc ngay với câu chuyện qua lời văn tự nhiên, cô đọng, tạo ra sự suy nghĩ, liên tưởng độc đáo về con người và sự việc.Cách dẫn truyện và giới thiệu nhân vật, địa điểm, thời gian một cách cụ thể, chính xác đã làm tăng giá trị chân thực của tác phẩm. Các truyện ngắn Người quản trạm, Đubrốpxki và nhất là Con đầm pích thật sự trở thành những mẫu mực của công thức "nội dung lớn trong hình thức nhỏ". Và đặc biệt nghệ thuật kể chuyện của Puskin mang một phong cách riêng. Hầu hết trong các truyện, nhân vật người kể chuyện thường ở ngôi thứ nhất. Nhân vật tôi trực tiếp kể về mình hoặc chuyện được chứng kiến.

Tình yêu là một đề tài lớn của thơ ca nhân loại. Không có nhà thơ nào lại không nói đến tình yêu trong thi phẩm của mình. Mọi cung bậc tình cảm, mọi biến thái của tinh vi và những rung động tinh tế của tâm hồn con người đều xuất hiện trong thơ ca. Tình yêu là một thứ tình cảm rất phức tạp, có khả năng đưa con người trở thành thiên thần nhưng cũng có thể biến con người trở thành quỷ dữ. Và điều mà thơ ca hướng đến là lí tưởng về những tình yêu đẹp, tình yêu thánh thiện. Pu-skin là một nhà thơ tình yêu như thế. Thơ tình của ông là sự kết hợp của tình yêu nhân loại và tình yêu con người. “Tôi yêu em” là một trong những bài thơ như thế.


Đây là bài thơ về một mối tình đơn phương nhưng qua đó lại thể hiện một quan niệm rất nhân văn về tình yêu. Một tình yêu chân thành của một trái tim biết yêu thương thực sự đã thể hiện một tư tưởng nhân văn cao đẹp. Một vấn đề thuộc về đạo đức và nhân cách con người đã được nhà thơ thể hiện dưới một hình thức giản dị và giàu khả năng gợi cảm. Đây cũng chính là một trong những thành công nổi bật nhất trong sự nghiệp sáng tác của Pu-skin.

Tôi yêu em là một tình yêu vô vọng, thấm một sắc điệu buồn, nhưng hơn hết vẫn là một tình cảm chân thành, mãnh liệt mà vị tha, cao thượng, bộc lộ vẻ đẹp của tâm hồn và nhân cách con người nhân hậu, biết “kính trọng vô hạn đối với phẩm giá con người với tư cách là Con Người” (Biêlinxki), vì thế bài thơ chứa đựng những giá trị tinh thần nhân văn cao cả của loài người. Chất thơ của bài thơ chủ yếu toát ra từ những xúc cảm chân thành, từ những lời lẽ giản dị, từ giọng trữ tình dồn nén mà mãnh liệt, tạo được sức mạnh biểu đạt tình cảm. Sức hấp dẫn của bài thơ trước hết là bởi “Đối tượng tự nó hấp dẫn đến mức chả cần gì tới sự tô điểm nào cả” (Puskin). Có lẽ cũng vì vậy mà bài thơ không ngừng gây xúc động trong lòng bao thế hệ bạn đọc…

Trong bài thơ có rất nhiều câu thơ hay nhưng tôi thích nhất là đoạn thơ:


Lời cầu chúc giản dị mà thể hiện được cả một nhân cách. Đó là lời cầu chúc tuyệt vời nhất của nhân loại. Thói thường tình yêu thường kèm theo sự ích kỉ, ai đã yêu mà không từng “hậm hực lòng ghen”. Nhân vật “tôi” cũng như vậy. Nhưng sự ích kỉ không thể chiến thắng được sự cao thượng của một trái tim biết yêu thương. Lời cầu chúc cũng chính là lời khẳng định tình yêu chân thành và đằm thắm của mình, đó là tình yêu thực sự, tình yêu xứng đáng nhất với em. Đây không chỉ là một lời cầu chúc tuyệt vời nhất, thể hiện hay nhất tình cảm của “tôi” mà còn là một lời thổ lộ thật thông minh. Chấp nhận yêu đơn phương, chấp nhận sự thực là em sẽ có người khác nhưng lại nhấn mạnh và xác nhận tình yêu mãnh liệt của mình, một tình yêu chân thành của một trái tim biết yêu thương thực sự.

“Cầu em được người tình như tôi đã yêu em”. Câu thơ là lời bày tỏ tình cảm nhưng đồng thời thể hiện tình yêu cao thượng, một tư tưởng nhân văn cao đẹp cầu cho em được hạnh phúc, được người yêu em như tôi từng yêu. Hiếm có một nhà thơ nào bộc lộ điều đó như Puskin. Đây chính là điểm đắt nhất của bài thơ.
Thơ tình của Pu-skin không chỉ chiếm được cảm tình của bạn đọc trẻ tuổi mà còn có sức tác động rất mạnh đến tâm hồn bạn đọc. Và một điều chắc chắn rằng Tôi yêu em là lí tưởng về một tình yêu đích thực, sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều người về quan niệm tình yêu chân chính.

Chặng đường viết văn xuôi của Puskin chưa đầy 10 năm, di sản của ông tuy không đồ sộ, nhưng đã đặt cơ sở vững chắc cho sự phát triển của văn chương tự sự Nga, khai thông cho những đỉnh cao sau này của thể loại. Tất cả những nhà văn vĩ đại về sau đều ngưỡng mộ và chịu ơn ông. Tất cả đều bắt nguồn từ con sông lớn Puskin. Con sông đó chảy đến ngã ba ngã bảy chia ra thành nhiều lưu nhánh với dòng chảy đặc trưng của mình, nhưng chúng không bao giờ để mất hút dấu vết đầu nguồn. Có lẽ chính vì thế mà Gorki đã khẳng định: "Không có Puskin, thì trong một thời gian rất dài sẽ không có Gôgôn, L.Tônxtôi, Tuốcghênhép, Đôxtôiepxki. Tất cả những con người vĩ đại này của nước Nga đều công nhận Puskin là bậc thủy tổ tinh thần của mình”. Mặt trời thi ca Nga vụt tắt. Cái chết của Puskin để lại khoảng trống lớn trong khu vườn văn học Nga. Nhưng Puskin là một hiện tượng “vĩnh viễn sống”. Cuộc đời ngắn ngủi của ông từ nay trở thành bất tử.